Năm 2015, Cửa khẩu Ma Lù Thàng được giao tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 90 triệu USD, tính đến hết tháng 4/2015 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua Cửa khẩu Ma Lù Thàng đã đạt 58,7 triệu USD, tăng 210% so với cùng kỳ năm 2014, đạt 65% kế hoạch năm 2015. Trao đổi với chúng tôi, ông Vũ Ngọc Phẩm – Phó Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế Cửa khẩu Ma Lù Thàng cho biết: “Để đạt được kết quả trên, Ban Quản lý Khu kinh tế Cửa khẩu Ma Lù Thàng đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp quyết liệt. Trong đó đặc biệt chú trọng công tác hội đàm giao ban với các lực lượng quản lý Cửa khẩu Kim Thủy Hà - Trung Quốc. Qua giao ban, hội đàm nhằm trao đổi thông tin và thông báo cho nhau về tình hình quản lý các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, xuất nhập cảnh người và phương tiện qua Cửa khẩu Ma Lù Thàng – Kim Thủy Hà, hai bên cùng nhau thường xuyên kiểm tra, rà soát để đơn giản hóa các thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục cho hoạt động xuất nhập khẩu, người, phương tiện xuất nhập cảnh; đồng thời tăng cường công tác quảng bá, thu hút đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi nhất vì sự phát triển thương mại đối ngoại hai bên”.

Bà con xã Ma Ly Pho, huyện phong Thổ chuẩn bị hàng nông sản xuất khẩu sang Trung Quốc.

Trên cơ sở đó, hai bên đã tăng cường công tác xúc tiến thương mại, thu hút đầu tư, kêu gọi các doanh nghiệp trong và ngoài nước đến đầu tư, sản xuất, kinh doanh và tham gia các hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa qua cửa khẩu. Thực hiện hiệu quả việc cải cách thủ tục hành chính nhằm giảm bớt các thủ tục và thời gian chờ đợi cho các tổ chức, cá nhân khi làm thủ tục đầu tư, sản xuất, kinh doanh và tham gia hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh. Rà soát các chính sách không phù hợp để sửa đổi, bổ sung và áp dụng chính sách thu hút đầu tư cao nhất trong khung pháp luật cho phép đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến đầu tư sản xuất, kinh doanh trong Khu kinh tế Cửa khẩu Ma Lù Thàng, đặc biệt là các mặt hàng nông sản qua cửa khẩu.

Một trong những điểm nhấn thu hút đầu tư đó là chính sách thu lệ phí. Hiện nay tại các tỉnh: Lào Cai, Lạng Sơn, Cao Bằng… đều áp dụng mức thu phí sử dụng hạ tầng Cửa khẩu đối với các phương tiện vận tải hàng hóa từ 3 – 5 triệu đồng/xe. Ban Quản lý Khu kinh tế Cửa khẩuMa Lù Thàng tham mưu cho tỉnh chưa thu các loại phí này mà chỉ thu phí sử dụng bến bãi với mức thu theo nghị quyết của HĐND tỉnh...

Những chính sách thu hút đó được các tổ chức, cá nhân đánh giá rất cao, trao đổi với chúng tôi, bà Bùi Thị Thúy – Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân xuất nhập khẩu Xuân Tính, có trụ sở tại Khu kinh tế Cửa khẩu Ma Lù Thàng cho biết: Là doanh nghiệp kinh doanh hàng nông sản xuất khẩu và hàng tạm nhập tái xuất tại khu kinh tế Cửa khẩu Ma Lù Thàng, trong quá trình làm thủ tục xin cấp đất xây dựng, doanh nghiệp đã được Ban Quản lý Khu kinh tế Cửa khẩu tạo điều kiện giúp đỡ, do đó mọi thủ tục đều đúng luật và nhanh gọn. Bên cạnh đó, các thủ tục thông quan như: Tiếp nhận, chặn tờ khai, kiểm toán hàng hóa đều được cán bộ Ban thực hiện nghiêm túc và nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động và phát triển”.

Những nỗ lực của Ban Quản lý khu kinh tế Cửa khẩu Ma Lù Thàng không chỉ tạo diện mạo mới cho Khu kinh tế Cửa khẩu mà còn góp phần thực hiện hiệu quả nhiệm vụ. Trong 4 tháng đầu năm 2015, giá trị xuất nhập khẩu hàng hóa tại Cửa khẩu Ma Lù Thàng đạt 679 nghìn USD, tăng 88% so với cùng kỳ năm 2014, giá trị hàng nhập tái xuất đạt 57,9 triệu USD, tăng 307%...

Một điểm tập kết xe hàng của các thương lái Trung Quốc tại Cửa khẩu Ma Lù Thàng.

Tuy nhiên, Khu kinh tế Cửa khẩu Ma Lù Thàng vẫn còn gặp một số khó khăn như: xa các trung tâm kinh tế, hàng hóa lớn của cả nước và khu vực. Chính sách biên mậu của phía Trung Quốc thường có sự thay đổi. Các chính sách về tài chính, ưu đãi thu hút đầu tư của Chính phủ ban hành hiện đang áp dụng chung cho tất cả các khu kinh tế Cửa khẩu trong cả nước; như vậy, các khu kinh tế còn nhiều khó khăn như Ma Lù Thàng lại càng khó khăn trong việc thu hút đầu tư.

Theo ông Vũ Ngọc Phẩm – Phó Trưởng Ban quản lý Khu kinh tế Cửa khẩu Ma Lù Thàng: Trong thời gian tới, để Khu kinh tế Cửa khẩu Ma Lù Thàng tiếp tục phát triển và hoạt động có hiệu quả, tỉnh Lai Châu cần kiến nghị với Trung ương ban hành cho Cửa khẩu Ma Lù Thàng một chính sách thu hút, ưu đãi đặc thù; cho phép Tỉnh sử dụng toàn bộ nguồn thu thuế, phí, lệ phí tại Cửa khẩu để tái đầu tư và duy tu, sửa chữa kết cấu hạ tầng của khu. Đồng thời, đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, thu hút đầu tư, thực hiện hiệu quả công tác quản lý hành chính trên tất cả các nội dung; trong đó tập trung hơn cho việc cải cách thủ tục hành chính trong xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh, đầu tư, đất đai… theo mô hình một cửa liên thông, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức cá nhân khi liên hệ giao dịch công tác qua lại cửa khẩu.