Thành tựu nông nghiệp

Với sự vào cuộc tích cực của các ngành liên quan trong công tác tuyên truyền, hỗ trợ cho nông dân và sự cần cù chịu khó, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất của bà con, sản lượng cây có hạt của tỉnh đã tăng từ 110.000 tấn (năm 2004) lên 187.000 tấn (năm 2014). Không chỉ đảm bảo an ninh lương thực địa phương mà còn xuất bán 22.000 tấn lúa và 40.000 tấn ngô ra ngoài tỉnh, đem lại nhu nhập đáng kể cho người lao động.

Tận dụng lợi thế vùng chè, ngành Nông nghiệp tỉnh tổ chức sản xuất lại theo hướng gắn nông dân với doanh nghiệp theo hợp đồng, hợp tác kinh doanh. Những khu đồi chè bát úp tươi xanh được hồi sinh với diện tích lên tới 3.400ha, sản lượng chè búp tươi 20.600 tấn. Con số 4.000 tấn chè thương phẩm xuất khẩu là câu trả lời thuyết phục cho vấn đề quảng bá thương hiệu chè Lai Châu đến các nước trên thế giới. Cùng với cây chè, 12.500ha cây cao su (dự kiến năm 2016 có 2.000ha cao su đưa vào khai thác), 170ha cây mắc ca sinh trưởng tốt, hứa hẹn là những loại cây đem đến nguồn thu mới cho người dân địa phương.

Lãnh đạo tỉnh, huyện thăm vùng chè nguyên liệu xã Bản Bo (huyện Tam Đường).

Từ thế mạnh vùng, người dân đã trồng các mô hình cây ăn quả đem đến những tín hiệu vui ban đầu như: cam ở xã Bản Giang, Bản Hon (huyện Tam Đường) với 120ha. Đào chín sớm ở xã Giang Ma; lê ở xã Hồ Thầu (huyện Tam Đường), chuối ở xã Ma Ly Pho (huyện Phong Thổ); thanh long ruột đỏ ở thị trấn Tân Uyên (huyện Tân Uyên), xã San Thàng (thành phố Lai Châu)…

Là tỉnh miền núi với nhiều khoảng đất trống rộng, khí hậu mát mẻ, tỉnh ta phù hợp với chăn nuôi đại gia súc. Riêng giống trâu có tầm vóc vạm vỡ, gen di truyền ưu thế hơn hẳn các vùng khác. Để phát triển đàn gia súc, các xã, huyện đã vận động, hỗ trợ Nhân dân chuyển đổi phương thức chăn nuôi từ thả rông sang làm chuồng trại nuôi nhốt, trồng cỏ, dự trữ thức ăn mùa đông.

Toàn tỉnh hiện có 6 doanh nghiệp và cơ sở đầu tư nuôi cá nước lạnh thể tích trên 30.000m³, là tiền đề mở hướng đi mới trong phát triển nuôi cá lồng bè trên các hồ thủy điện. Bên cạnh đó, tỉnh ta chú trọng thực hiện tốt công tác bảo vệ, khoanh nuôi tái sinh rừng tự nhiên gắn với chi trả dịch vụ môi trường rừng.

Với những thành tựu đáng kể, ngành Nông nghiệp đã góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, đời sống nông dân. Rõ nét nhất là ở vùng chè, vùng cao su, vùng có những khu rừng tự nhiên và vùng tập trung thâm canh tặng vụ lúa, ngô. Hiện nay các trục đường giao thông quan trọng ở tỉnh ta đều đã kết nối với các địa bàn trong và ngoài tỉnh, càng thêm thuận lợi cho người nông dân ở khâu chuyên chở hàng hóa xuất bán.

Cần phát huy tiềm năng thế mạnh vùng

Tỉnh ta có 906.878ha đất, trong đó mới có 93.000ha diện tích đất trồng cây nông nghiệp. Trong những chuyến tác nghiệp ở các huyện, chúng tôi thấy bà con nông dân vẫn chủ yếu sản xuất 1 vụ do khó khăn về nguồn nước. Cụ thể như bà con trồng 24.246ha lúa nước thì chỉ có 6.827ha đất trồng lúa nước 2 vụ. 20.000ha đất trồng ngô của bà con chủ yếu là trồng 1 vụ. Ngoài ra còn có 10.000ha đất trồng lúa có thể trồng xen 1 vụ ngô. Năng suất bình quân mới đạt 25 tạ/ha.

Trong câu chuyện với chúng tôi bên chén chè xanh “đặc sản” Lai Châu, ông Hà Văn Um – Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Một trong những “mỏ vàng chìm” của tỉnh ta phải kể đến 409.000ha đất có rừng, tuy nhiên đây mới chỉ là rừng nghèo. Còn đến 300.000ha đất trống, đồi núi trọc đang được xem là bỏ lãng phí. Diện tích này có thể khai thác để phát triển sản xuất nông nghiệp như: Trồng chè, cao su, cây mắc ca, cây ăn quả, trồng rừng kinh tế, khoanh nuôi tái sinh rừng tự nhiên… 16.500ha mặt nước (trong đó 15.800ha mặt nước hồ thủy điện có mực nước dâng bình thường) là lợi thế để tỉnh ta phát triển nuôi trồng thủy sản tập trung theo phương thức nuôi cá lồng bè. Tuy nhiên, lợi thế này chưa được khai thác quy mô, hiệu quả, người dân chủ yếu nuôi theo hướng nhỏ, lẻ.

Dù đã có bước tiến lớn, nhưng ở vùng sâu vùng xa, vùng biên giới, kinh tế vẫn mang nặng tính tự cung tự cấp. Đối với trồng trọt, chưa phát huy hết lợi thế về đất, lao động. Đối với chăn nuôi, chủ yếu mang tính nhỏ lẻ, những trang trại chăn nuôi quy mô lớn trong toàn tỉnh còn ít. Trong khi đó, mối liên kết “tam nông”: nông nghiệp, nông dân, nông thôn có lúc, có nơi chưa chặt chẽ. “Hậu” các mô hình, bà con chưa ứng dụng khoa học kỹ thuật, đầu tư nhân rộng để mang lại hiệu quả sản xuất. Trong khi đó, hiện nay tại các tỉnh, quá trình tái cơ cấu nông nghiệp diễn ra mạnh mẽ. Từ những cánh đồng mẫu lớn chỉ trồng 1 loại lúa thế mạnh cho năng suất cao đến hình thành các vựa trái cây sản xuất đáp ứng theo tiêu chuẩn VietGap. Sản phẩm nông nghiệp thế mạnh đã tạo việc làm, thu nhập ổn định cho người dân địa phương.

Tỉnh ta hiện đã có những sản phẩm đa dạng, chất lượng cao như: lúa séng cù, tẻ râu, chè, miến dong, thảo quả, đỗ trọng, hoa địa lan, cá nước lạnh… với quy hoạch cụ thể theo 3 đới khí hậu rõ rệt ở mỗi huyện. Tin rằng tái cơ cấu nông nghiệp sẽ tạo “cú hích” để Lai Châu bứt phá, thoát nghèo và vươn lên trở thành tỉnh có nền kinh tế trung bình trong khu vực.