Đào tạo theo Chương trình tiên tiến: Đột phá để đổi mới giáo dục đại học
-
Để đào tạo chất lượng cao theo Chương trình tiên tiến (CTTT), các trường cần có một nền tảng chung chuẩn, nếu không, dù nhập khẩu cả CTTT về cũng có thể bị cái cũ "đồng hóa" hết. Đó là ý kiến của Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân tại hội thảo sơ kết triển khai đào tạo theo CTTT tại một số trường ĐH của Việt Nam giai đoạn 2008-2015.
![]() |
| Giờ học trên máy của sinh viên ngành địa lý hệ cử nhân khoa học tài năng tại Trường Đại học Khoa học tự nhiên. |
Ngành không "hot" vẫn khó tuyển sinh
CTTT là các chương trình đào tạo có chất lượng hiện đang được áp dụng giảng dạy ở những trường ĐH có uy tín trên thế giới, đặc biệt ở các nước phát triển. CTTT được "nhập khẩu" để đào tạo tại các trường ĐH của nước ta không chỉ là nội dung, giáo trình, tài liệu mà còn bao gồm cả yêu cầu về đội ngũ giảng viên, phương pháp giảng dạy - học tập và được đào tạo bằng tiếng Anh.
Theo Thứ trưởng Bộ GD- ĐT Bùi Văn Ga, đề án được triển khai thí điểm từ năm 2006 và đến nay đã có 23 trường ĐH trong cả nước hợp tác với 22 trường ĐH trên thế giới (hầu hết nằm trong top 200 theo bảng xếp hạng của US News) để thực hiện 35 CTTT. Hiện tổng số SV theo học 2 khóa đầu của CTTT là 2.130 em. Kết quả học tập của SV cho thấy chất lượng đào tạo CTTT đã được nâng lên, gần như 100% số SV tốt nghiệp có việc làm, được các cơ quan sử dụng đánh giá tốt. Theo kết quả tự đánh giá của các trường đào tạo theo CTTT và đánh giá xếp hạng của Bộ GD-ĐT, Trường ĐH KHTN (ĐH Quốc gia Hà Nội) là đơn vị dẫn đầu trong việc triển khai đào tạo theo CTTT.
Tuy nhiên, với chính Trường ĐH KHTN (ĐH Quốc gia Hà Nội), việc tuyển sinh vẫn là một vấn đề khó khăn. Theo Hiệu trưởng Bùi Duy Cam, một phần là do việc tuyên truyền, quảng bá chưa tốt, một phần SV cho rằng đây là ngành không hấp dẫn, khi ra trường khó kiếm việc làm.
Một số ý kiến e ngại học phí ở mức cao của CTTT là trở ngại lớn cho tuyển sinh. Song theo Phó hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, ông Nguyễn Cảnh Lương: Khó tuyển hay dễ tuyển là do ngành chứ không phải do học phí. Ông Lương lấy ví dụ: CTTT của ngành khoa học vật liệu có học phí chỉ bằng mức đại trà nhưng vẫn vắng SV trong khi ngành điện - điện tử, dù được công bố trước mức học phí cao gấp 3 lần song vẫn có rất đông SV.
"Sống" tốt để làm "đầu tàu"
Kinh phí Nhà nước hỗ trợ cho chương trình còn hạn chế, theo chế độ bình quân nên một số trường đào tạo theo CTTT khối ngành kỹ thuật, công nghệ gặp nhiều khó khăn. Theo Vụ trưởng Vụ GD ĐH Trần Thị Hà: Có nhiều CTTT được các trường triển khai rất dễ tuyển sinh, thu được nhiều tiền, song đó không phải là mục đích chính của CTTT. Các khối ngành chưa có sức hút với sinh viên như kỹ thuật, công nghệ, khoa học cơ bản, nông - lâm… rất cần phải được tập trung đầu tư. Bộ GD-ĐT sẽ có các chính sách hỗ trợ cho các khối ngành này. Tuy nhiên, bà Hà cũng nêu ra một thực tế: chương trình khoa học cơ bản của ĐH KHTN, học phí thấp nhất (1,8 triệu đồng/năm) nhưng được Bộ đánh giá là triển khai tốt nhất. Như vậy, vấn đề quan trọng là cách tổ chức triển khai.
Một trong những hạn chế dễ thấy khác ở các CTTT là đội ngũ giảng viên Việt Nam giảng dạy các môn khoa học cơ bản, cơ sở bằng tiếng Anh còn thiếu và yếu. Việc mời giảng viên nước ngoài tham gia không dễ, phần do kinh phí hạn hẹp, phần do khó khăn về thời gian, các môn học vì thế thường bị động. Hiện, số lượng giảng viên nước ngoài tham gia giảng dạy CTTT khóa tuyển sinh 2006 chỉ đạt trên 50% so với kế hoạch của các trường. Nhiều trường chỉ mời được 30-40% giảng viên nước ngoài tham gia giảng dạy.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận thẳng thắn bay tỏ quan điểm: Bước đầu, khi CTTT còn non yếu, vừa làm, vừa học thì cần có cơ chế đỡ đầu, quan tâm đặc biệt, đầu tư thích đáng. Nhưng cũng vì là CTTT nên về lâu dài chương trình phải "sống" được một cách tự chủ độc lập để trở thành "đầu tàu" kéo những toa tàu khác. Ông cũng nhấn mạnh: Mục tiêu quan trọng của CTTT là tạo điều kiện xây dựng và phát triển một số ngành đào tạo, khoa, trường ĐH mạnh, đạt chuẩn khu vực và quốc tế, góp phần nâng cao chất lượng cũng như triển khai việc đổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục ĐH Việt Nam.
Để có câu trả lời rõ hơn về kết quả của các CTTT, Vụ trưởng Trần Thị Hà cho biết thêm, năm nay 10 CTTT khóa đầu tiên sẽ kết thúc và sẽ được tiến hành đánh giá bởi Mạng lưới chất lượng châu Á - Thái Bình Dương. Cùng với đánh giá kết quả, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho rằng, cần phải đánh giá cả hiệu quả kinh tế và xã hội, trong và ngoài ngành. Trên cơ sở đánh giá kết quả và hiệu quả, quan điểm của Bộ GD-ĐT là sẽ phải nhân rộng để CTTT không phải là hiện tượng cá biệt. Mà muốn được như thế phải tạo được sự đồng hướng về lợi ích của cả sinh viên, giáo viên, nhà trường và xã hội. Đây là bài toán phải được giải trong thời gian tới để CTTT có thể trở thành "đầu tàu" đủ mã lực kéo theo "con tàu" GDĐH như mục tiêu đã đề ra.
Ý kiến bạn đọc
Có thể bạn quan tâm
Hội thi Nghiệp vụ sư phạm năm học 2025 - 2026
Phong trào thi đua dạy tốt, học tốt ở Trường THCS Kim Đồng
Những bông hoa thơm giữa đời
Kỷ niệm 43 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam và Ngày hội Đại đoàn kết các dân tộc
Hiệu quả từ chính sách dân tộc trong giáo dục
Trao quà cho học sinh Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Khun Há
Hoạt động ngoại khoá Sống đẹp - học sáng tạo - cống hiến vì ngày mai
Ý Đảng hợp lòng dân
Tin cùng chuyên mục
Bám bản “gieo chữ” nơi biên cương
Xã Hội
13/11/2025 23:05
Giữa núi rừng trập trùng, sương phủ quanh năm ở xã Sin Suối Hồ có một người phụ nữ bằng lòng đam mê, nhiệt huyết hơn 11 năm qua lặng lẽ bám bản, "gieo" con chữ, gieo niềm tin cho những đứa trẻ ở các bản làng xa xôi vùng biên giới. Đó là cô Nguyễn Thị Nhung - giáo viên Trường Phổ thông Dân tộc bán trú (DTBT) Tiểu học Nậm Xe (xã Sin Suối Hồ). Cô đã truyền lửa tri thức đến với những “mầm xanh” tương lai, góp phần không nhỏ vào sự nghiệp trồng người nơi địa đầu Tổ quốc.
Mô hình bán trú - Tiếp sức cho học sinh vùng cao
Giáo dục
10/11/2025 16:19
Qua hơn 20 năm kể từ khi chia tách, thành lập tỉnh, hệ thống trường phổ thông dân tộc bán trú (DTBT) của tỉnh đã có bước phát triển vượt bậc cả về quy mô, cơ sở vật chất với 41.384 học sinh bán trú. Từ những ngôi trường bán trú đã chắp cánh tri thức, hiện thực hóa ước mơ vươn xa cho bao thế hệ học trò vùng cao.
Khánh thành và bàn giao công trình lớp học hữu nghị Canon
Giáo dục
06/11/2025 19:11
Sáng 6/11, Công ty TNHH Canon Việt Nam phối hợp với Trường Mầm non Dào San (xã Dào San) tổ chức Lễ Khánh thành và bàn giao công trình lớp học hữu nghị Canon tại điểm trường San Cha.
Nâng cao "Chỉ số EQ kỹ thuật số"
Xã Hội
06/11/2025 14:04
Không gian mạng mang đến cơ hội kết nối, học tập, sáng tạo cho giới trẻ, song cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro từ tin giả, ngôn ngữ tiêu cực hay sự lệ thuộc cảm xúc. Giữa dòng thông tin “bão hòa” ấy, việc hình thành văn hóa ứng xử và nâng cao “chỉ số EQ kỹ thuật số” đang trở thành yêu cầu cấp thiết, góp phần xây dựng môi trường mạng lành mạnh, nhân văn.
Lễ tốt nghiệp và trao bằng cử nhân ngành giáo dục mầm non, giáo dục tiểu học
Xã Hội
02/11/2025 17:19
Sáng 2/11, Trường Cao đẳng Lai Châu phối hợp với Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 tổ chức Lễ tốt nghiệp và trao bằng cử nhân ngành giáo dục mầm non, giáo dục tiểu học (khóa học: 2022-2025; 2023-2025).
Nỗ lực nâng cao chất lượng giáo dục
Xã Hội
02/11/2025 00:03
Thời gian qua, đội ngũ cán bộ, giáo viên Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Trung học cơ sở (DTBT THCS) Nậm Pì (xã Lê Lợi) đã thực hiện nhiều biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Nhờ đó, chất lượng dạy và học của nhà trường đã được nâng lên rõ rệt; tỷ lệ học sinh khá, giỏi tăng qua từng năm học.
“Chia sẻ cùng thầy cô”
Giáo dục
28/10/2025 12:17
Sáng 28/10, tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú (DTBT) Tiểu học Dào San (xã Dào San), Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tập đoàn Thiên Long tổ chức Chương trình “Chia sẻ cùng thầy cô” năm 2025.
“Không một mình - Cùng nhau an toàn trực tuyến”
Xã Hội
24/10/2025 12:58
Sáng 24/10, Trường Cao đẳng Lai Châu phối hợp với các đơn vị: Phòng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao; Phòng Cảnh sát Hình sự (Công an tỉnh); Công an phường Đoàn Kết tổ chức Chiến dịch truyền thông “Không một mình - Cùng nhau an toàn trực tuyến” nhằm nâng cao nhận thức và trang bị kỹ năng sử dụng Internet an toàn cho học sinh, sinh viên.
Đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giáo dục
Xã Hội
23/10/2025 22:48
Thời gian qua, ngành Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tỉnh đẩy mạnh triển khai và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong công tác quản trị nhà trường cũng như hoạt động dạy và học. Việc ứng dụng các công cụ công nghệ hiện đại không chỉ hỗ trợ giáo viên trong việc soạn bài, xây dựng học liệu mà còn góp phần đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng trực quan, sinh động, phù hợp với năng lực người học. Qua đó, góp phần từng bước hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số trong giáo dục, xây dựng nền giáo dục thông minh, hiện đại và bền vững tại địa phương.
Chuyện những người “giữ lửa” giáo dục nơi biên viễn
Xã Hội
21/10/2025 12:59
Ở miền biên viễn Lai Châu - nơi địa hình hiểm trở, giao thông không thuận lợi, cuộc sống của người dân còn nhiều khó khăn, với quyết tâm giúp các em nhỏ nơi đây được học hành, nhiều thầy, cô giáo lặng lẽ bám biên, bám bản "gieo chữ". Những gian khổ, hy sinh và tình yêu thương của các thầy, cô sẽ góp phần chắp cánh cho những ước mơ, hoài bão của học sinh nơi vùng cao, biên giới.
Nâng cao chất lượng bữa ăn cho học sinh bán trú
Giáo dục
20/10/2025 06:07
Những năm qua, cùng với chú trọng nâng cao chất lượng dạy và học, Trường Phổ thông Dân tộc bán trú trung học cơ sở (THCS) xã Khun Há luôn quan tâm nâng cao chất lượng bữa ăn cho học sinh bán trú. Qua đó, không chỉ đảm bảo sức khỏe mà còn góp phần xây dựng môi trường học tập tích cực, lành mạnh, giúp các em phát triển toàn diện.
Lặng thầm gieo chữ, vun trồng tương lai
Giáo dục
19/10/2025 17:19
Ở xã vùng cao biên giới Sì Lở Lầu - nơi còn nhiều khó khăn, thiếu thốn nhưng cán bộ, giáo viên vẫn kiên trì bám trường, bám bản để mang con chữ đến học sinh. Sự tâm huyết, trách nhiệm trong công việc của đội ngũ cán bộ, giáo viên đã mở ra cánh cửa tri thức và truyền cảm hứng, động lực để các em nỗ lực vươn lên, từ đó, góp sức nâng cao chất lượng giáo dục trên địa bàn.
