Đào tạo theo Chương trình tiên tiến: Đột phá để đổi mới giáo dục đại học
-
Để đào tạo chất lượng cao theo Chương trình tiên tiến (CTTT), các trường cần có một nền tảng chung chuẩn, nếu không, dù nhập khẩu cả CTTT về cũng có thể bị cái cũ "đồng hóa" hết. Đó là ý kiến của Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân tại hội thảo sơ kết triển khai đào tạo theo CTTT tại một số trường ĐH của Việt Nam giai đoạn 2008-2015.
![]() |
| Giờ học trên máy của sinh viên ngành địa lý hệ cử nhân khoa học tài năng tại Trường Đại học Khoa học tự nhiên. |
Ngành không "hot" vẫn khó tuyển sinh
CTTT là các chương trình đào tạo có chất lượng hiện đang được áp dụng giảng dạy ở những trường ĐH có uy tín trên thế giới, đặc biệt ở các nước phát triển. CTTT được "nhập khẩu" để đào tạo tại các trường ĐH của nước ta không chỉ là nội dung, giáo trình, tài liệu mà còn bao gồm cả yêu cầu về đội ngũ giảng viên, phương pháp giảng dạy - học tập và được đào tạo bằng tiếng Anh.
Theo Thứ trưởng Bộ GD- ĐT Bùi Văn Ga, đề án được triển khai thí điểm từ năm 2006 và đến nay đã có 23 trường ĐH trong cả nước hợp tác với 22 trường ĐH trên thế giới (hầu hết nằm trong top 200 theo bảng xếp hạng của US News) để thực hiện 35 CTTT. Hiện tổng số SV theo học 2 khóa đầu của CTTT là 2.130 em. Kết quả học tập của SV cho thấy chất lượng đào tạo CTTT đã được nâng lên, gần như 100% số SV tốt nghiệp có việc làm, được các cơ quan sử dụng đánh giá tốt. Theo kết quả tự đánh giá của các trường đào tạo theo CTTT và đánh giá xếp hạng của Bộ GD-ĐT, Trường ĐH KHTN (ĐH Quốc gia Hà Nội) là đơn vị dẫn đầu trong việc triển khai đào tạo theo CTTT.
Tuy nhiên, với chính Trường ĐH KHTN (ĐH Quốc gia Hà Nội), việc tuyển sinh vẫn là một vấn đề khó khăn. Theo Hiệu trưởng Bùi Duy Cam, một phần là do việc tuyên truyền, quảng bá chưa tốt, một phần SV cho rằng đây là ngành không hấp dẫn, khi ra trường khó kiếm việc làm.
Một số ý kiến e ngại học phí ở mức cao của CTTT là trở ngại lớn cho tuyển sinh. Song theo Phó hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, ông Nguyễn Cảnh Lương: Khó tuyển hay dễ tuyển là do ngành chứ không phải do học phí. Ông Lương lấy ví dụ: CTTT của ngành khoa học vật liệu có học phí chỉ bằng mức đại trà nhưng vẫn vắng SV trong khi ngành điện - điện tử, dù được công bố trước mức học phí cao gấp 3 lần song vẫn có rất đông SV.
"Sống" tốt để làm "đầu tàu"
Kinh phí Nhà nước hỗ trợ cho chương trình còn hạn chế, theo chế độ bình quân nên một số trường đào tạo theo CTTT khối ngành kỹ thuật, công nghệ gặp nhiều khó khăn. Theo Vụ trưởng Vụ GD ĐH Trần Thị Hà: Có nhiều CTTT được các trường triển khai rất dễ tuyển sinh, thu được nhiều tiền, song đó không phải là mục đích chính của CTTT. Các khối ngành chưa có sức hút với sinh viên như kỹ thuật, công nghệ, khoa học cơ bản, nông - lâm… rất cần phải được tập trung đầu tư. Bộ GD-ĐT sẽ có các chính sách hỗ trợ cho các khối ngành này. Tuy nhiên, bà Hà cũng nêu ra một thực tế: chương trình khoa học cơ bản của ĐH KHTN, học phí thấp nhất (1,8 triệu đồng/năm) nhưng được Bộ đánh giá là triển khai tốt nhất. Như vậy, vấn đề quan trọng là cách tổ chức triển khai.
Một trong những hạn chế dễ thấy khác ở các CTTT là đội ngũ giảng viên Việt Nam giảng dạy các môn khoa học cơ bản, cơ sở bằng tiếng Anh còn thiếu và yếu. Việc mời giảng viên nước ngoài tham gia không dễ, phần do kinh phí hạn hẹp, phần do khó khăn về thời gian, các môn học vì thế thường bị động. Hiện, số lượng giảng viên nước ngoài tham gia giảng dạy CTTT khóa tuyển sinh 2006 chỉ đạt trên 50% so với kế hoạch của các trường. Nhiều trường chỉ mời được 30-40% giảng viên nước ngoài tham gia giảng dạy.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận thẳng thắn bay tỏ quan điểm: Bước đầu, khi CTTT còn non yếu, vừa làm, vừa học thì cần có cơ chế đỡ đầu, quan tâm đặc biệt, đầu tư thích đáng. Nhưng cũng vì là CTTT nên về lâu dài chương trình phải "sống" được một cách tự chủ độc lập để trở thành "đầu tàu" kéo những toa tàu khác. Ông cũng nhấn mạnh: Mục tiêu quan trọng của CTTT là tạo điều kiện xây dựng và phát triển một số ngành đào tạo, khoa, trường ĐH mạnh, đạt chuẩn khu vực và quốc tế, góp phần nâng cao chất lượng cũng như triển khai việc đổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục ĐH Việt Nam.
Để có câu trả lời rõ hơn về kết quả của các CTTT, Vụ trưởng Trần Thị Hà cho biết thêm, năm nay 10 CTTT khóa đầu tiên sẽ kết thúc và sẽ được tiến hành đánh giá bởi Mạng lưới chất lượng châu Á - Thái Bình Dương. Cùng với đánh giá kết quả, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho rằng, cần phải đánh giá cả hiệu quả kinh tế và xã hội, trong và ngoài ngành. Trên cơ sở đánh giá kết quả và hiệu quả, quan điểm của Bộ GD-ĐT là sẽ phải nhân rộng để CTTT không phải là hiện tượng cá biệt. Mà muốn được như thế phải tạo được sự đồng hướng về lợi ích của cả sinh viên, giáo viên, nhà trường và xã hội. Đây là bài toán phải được giải trong thời gian tới để CTTT có thể trở thành "đầu tàu" đủ mã lực kéo theo "con tàu" GDĐH như mục tiêu đã đề ra.
Ý kiến bạn đọc
Có thể bạn quan tâm
Hội thảo tham gia ý kiến cho dự thảo Đề án, Nghị quyết về nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2030
Nâng cao chất lượng dạy - học môn tiếng Anh
Lặng thầm đưa đò để học trò được "sáng" chữ
Rèn kỹ năng sống cho học sinh bán trú - Hành trình trưởng thành từ những điều giản dị
Bộ Giáo dục và Đào tạo: Tổng kết các Quyết định, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ
Mô hình “trường học hạnh phúc”: Gieo yêu thương, gặt tri thức
Nâng cao chất lượng giáo dục vùng biên
Hội thi Nghiệp vụ sư phạm năm học 2025 - 2026
Tin cùng chuyên mục
Phong trào thi đua dạy tốt, học tốt ở Trường THCS Kim Đồng
Xã Hội
25/11/2025 11:04
Thời gian qua, Trường Trung học cơ sở (THCS) Kim Đồng (xã Bum Tở) luôn chú trọng thực hiện phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt”. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, giúp nhà trường trở thành điểm sáng trong công tác dạy và học nơi vùng cao.
Những bông hoa thơm giữa đời
Xã Hội
20/11/2025 22:36
Những ngày tháng 11, các thầy, cô giáo ở khắp mọi miền đất nước lại được tôn vinh, tri ân. Trong hành trình “gieo chữ", "trồng người” trên mảnh đất Lai Châu, những cô giáo mầm non là những bông hoa thầm lặng nhất. Ngày ngày họ vượt suối, leo dốc, gõ cửa từng nhà để vận động học sinh đến lớp, kiên trì chăm sóc, dạy dỗ những đứa trẻ còn rụt rè, bỡ ngỡ như chính con của mình. Giữa muôn vàn khó khăn nơi vùng cao, tình yêu trẻ, lòng tận tâm với nghề đã giúp họ thắp sáng những lớp học, vun trồng những "mầm xanh" cho tương lai.
Kỷ niệm 43 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam và Ngày hội Đại đoàn kết các dân tộc
Xã Hội
20/11/2025 21:45
Chiều ngày 20/11, Trường Tiểu học Tân Phong tổ chức Lễ kỷ niệm 43 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 - 20/11/2025) và Ngày hội Đại đoàn kết các dân tộc. Tham dự buổi lễ có đại diện Đảng uỷ, HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ Việt Nam phường Tân Phong cùng các thầy, cô giáo, phụ huynh và học sinh nhà trường.
Hiệu quả từ chính sách dân tộc trong giáo dục
Giáo dục
19/11/2025 16:38
Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, ngành Giáo dục tỉnh đã và đang được thụ hưởng nhiều chính sách ưu tiên dành cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tại Trường THCS Ma Quai (xã Hồng Thu), những chính sách thiết thực ấy đã trở thành nguồn động lực to lớn, chắp cánh cho học sinh vùng cao, giúp các em có thêm niềm tin, nghị lực vươn lên trong học tập.
Trao quà cho học sinh Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Khun Há
Xã Hội
19/11/2025 16:35
Sáng 19/11, Bộ Tham mưu Quân chủng Hải quân phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Lai Châu tổ chức chương trình “Chắp cánh ước mơ - Nâng bước em tới trường”, tặng quà cho học sinh Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Khun Há.
Hoạt động ngoại khoá Sống đẹp - học sáng tạo - cống hiến vì ngày mai
Giáo dục
14/11/2025 18:22
Chiều 14/11, Trường THCS Tân Phong (phường Tân Phong) tổ chức Hoạt động ngoại khóa Sống đẹp - học sáng tạo - cống hiến vì ngày mai.
Ý Đảng hợp lòng dân
Giáo dục
14/11/2025 08:19
Thực hiện chủ trương của Trung ương về phát triển giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số và khu vực biên giới, tỉnh Lai Châu đã tập trung chỉ đạo quyết liệt triển khai các dự án xây dựng trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở (TH&THCS) tại các xã biên giới. Đây là nhiệm vụ trọng tâm trong chiến lược phát triển giáo dục toàn diện của tỉnh, góp phần thu hẹp khoảng cách vùng miền, nâng cao dân trí và tạo nguồn nhân lực chất lượng phục vụ phát triển bền vững.
Bám bản “gieo chữ” nơi biên cương
Xã Hội
13/11/2025 23:05
Giữa núi rừng trập trùng, sương phủ quanh năm ở xã Sin Suối Hồ có một người phụ nữ bằng lòng đam mê, nhiệt huyết hơn 11 năm qua lặng lẽ bám bản, "gieo" con chữ, gieo niềm tin cho những đứa trẻ ở các bản làng xa xôi vùng biên giới. Đó là cô Nguyễn Thị Nhung - giáo viên Trường Phổ thông Dân tộc bán trú (DTBT) Tiểu học Nậm Xe (xã Sin Suối Hồ). Cô đã truyền lửa tri thức đến với những “mầm xanh” tương lai, góp phần không nhỏ vào sự nghiệp trồng người nơi địa đầu Tổ quốc.
Mô hình bán trú - Tiếp sức cho học sinh vùng cao
Giáo dục
10/11/2025 16:19
Qua hơn 20 năm kể từ khi chia tách, thành lập tỉnh, hệ thống trường phổ thông dân tộc bán trú (DTBT) của tỉnh đã có bước phát triển vượt bậc cả về quy mô, cơ sở vật chất với 41.384 học sinh bán trú. Từ những ngôi trường bán trú đã chắp cánh tri thức, hiện thực hóa ước mơ vươn xa cho bao thế hệ học trò vùng cao.
Khánh thành và bàn giao công trình lớp học hữu nghị Canon
Giáo dục
06/11/2025 19:11
Sáng 6/11, Công ty TNHH Canon Việt Nam phối hợp với Trường Mầm non Dào San (xã Dào San) tổ chức Lễ Khánh thành và bàn giao công trình lớp học hữu nghị Canon tại điểm trường San Cha.
Nâng cao "Chỉ số EQ kỹ thuật số"
Xã Hội
06/11/2025 14:04
Không gian mạng mang đến cơ hội kết nối, học tập, sáng tạo cho giới trẻ, song cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro từ tin giả, ngôn ngữ tiêu cực hay sự lệ thuộc cảm xúc. Giữa dòng thông tin “bão hòa” ấy, việc hình thành văn hóa ứng xử và nâng cao “chỉ số EQ kỹ thuật số” đang trở thành yêu cầu cấp thiết, góp phần xây dựng môi trường mạng lành mạnh, nhân văn.
Lễ tốt nghiệp và trao bằng cử nhân ngành giáo dục mầm non, giáo dục tiểu học
Xã Hội
02/11/2025 17:19
Sáng 2/11, Trường Cao đẳng Lai Châu phối hợp với Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 tổ chức Lễ tốt nghiệp và trao bằng cử nhân ngành giáo dục mầm non, giáo dục tiểu học (khóa học: 2022-2025; 2023-2025).
