Theo quan sát của nhóm phóng viên chúng tôi, những năm gần đây, người dân Lai Châu đã tìm lại những nét đẹp tưởng chừng phai nhạt trong dịp tết cổ truyền, nhiều nhà bàn nhau đụng lợn, gói bánh chưng, muối dưa hành, chủ động chuẩn bị thực phẩm tốt nhất làm mâm cỗ cúng đêm giao thừa. Việc làm tưởng như đơn giản này có một thời không ít hộ thuê, đặt người làm giúp và cùng chung lý giải - tác động, ảnh hưởng của mặt trái nền kinh tế thị trường. Khi trả lời phỏng vấn của nhóm phóng viên Báo Laichau Online, đa phần bà con đều chia sẻ, tiếp cận những nền văn hoá của các quốc gia khác, không tránh khỏi sự ảnh hưởng, tác động; tuy nhiên, người dân nơi ven trời Tây Bắc hôm nay đang tự ý thức giữ gìn, phát huy bản sắc văn hoá dân tộc bằng việc tìm, giữ lại nét văn hóa trong tết cổ truyền dân tộc với thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ, cây nêu, bánh chưng xanh. Ngày tết trong mỗi gia đình thường không thể thiếu cành đào với mong muốn đón một năm mới an khang, thịnh vượng.

Tiết mục văn nghệ tại Lễ hội Then kin pang ở xã Khổng Lào, huyện Phong Thổ.

Sau bữa cơm tất niên, gia đình sum họp, chờ đón giây phút giao thừa, khi thời khắc chuyển giao năm cũ, năm mới đã tới, mọi người chúc nhau những lời chúc mừng năm mới có nhiều sức khoẻ, niềm vui và thắng lợi mới. Đây cũng là nét đẹp văn hoá lưu truyền từ lâu đời vẫn được người Lai Châu gìn giữ một cách đầy tính nhân văn, góp phần thắt chặt tình cảm mỗi gia đình, giúp cho tình làng, nghĩa xóm ngày càng bền sâu.

Du xuân cùng bà con miền biên cương Tổ quốc không thể không đến thăm Đền thờ Vua Lê Lợi, bà con đến với tấm lòng thành kính dâng hương, tưởng nhớ vị vua anh minh đã có công giữ yên bờ cõi phía Tây Bắc của đất nước. Chắc hẳn trong Đền thờ các bậc hiền nhân của dân tộc, có ý thức sâu sắc về chủ quyền biên giới, quốc gia. Nhân dịp đầu xuân mới những người con của Lai Châu tới đây đều nguyện hứa sẽ gắng sức dựng xây, bảo vệ vững chắc mảnh đất nơi phên dậu của Tổ quốc, để Lai Châu mãi vững vàng trên dải biên cương đất nước. Đó chính là nét đẹp trong du xuân của người Lai Châu, luôn hướng về nguồn cội, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, khí khái của những người sống nơi miền biên giới.

Không phải là miền quê của lễ hội đầu năm như vùng Kinh Bắc, nhưng chào đón năm mới, xuân sang, người dân nơi đây cũng tưng bừng tổ chức các lễ hội mang đậm bản sắc dân tộc, tạo nét riêng trong đời sống văn hoá. Điển hình là hội Xoè chiêng của đồng bào Thái sinh sống tại các huyện Than Uyên, Tân Uyên; Lễ hội Gầu tào của đồng bào dân tộc Mông sinh sống tại các xã vùng cao Phong Thổ, Hội đua thuyền độc mộc của người Thái khu vực Mường So, Pa So và Then kin pang ở xã Khổng Lào, huyện Phong Thổ. Cùng với đó là Lễ hội cầu mùa cùa đồng bào Dao sinh sống ở huyện Sìn Hồ, Tam Đường, Phong Thổ; Lễ hội Tú tỉ - cúng rừng của người Giáy ở xã San Thàng, thành phố Lai Châu. Đây cũng là dịp người Hà Nhì các xã vùng thượng nguồn Sông Đà: Ka Lăng, Thu Lũm, Mù Cả (huyện Mường Tè) tổ chức Lễ "Gạ má thú"... Chung vui lễ hội mừng năm mới của bà con dân bản không chỉ được thấy sự rực rỡ, đa sắc màu văn hoá dân gian của đồng bào các dân tộc, chúng ta còn được hoà chung với không khí lễ hội, đón nhận sự hiếu khách của chủ nhân miền biên cương xa xôi phía Tây Bắc của Tổ quốc.

Theo ông Sùng A Hồ - Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, việc tổ chức lễ hội của các dân tộc đã góp phần không nhỏ trong việc lưu truyền những nét đẹp truyền thống của người dân bản địa, giúp cho nét đẹp ấy được lưu truyền một cách tự nhiên trong đời sống cộng đồng. Lễ hội không chỉ thổi bừng lên không khí vui xuân, đón tết trong các thôn bản, còn góp phần giữ gìn, phát huy nét đẹp truyền thống văn hoá các dân tộc, khẳng định sức sống trong các nghị quyết của Đảng về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Trong tiết trời thấm đẫm hương xuân của những ngày đầu năm mới, sẽ thật thú vị nếu chúng ta có được du xuân khám phá vẻ đẹp hùng vĩ của sông Đà. Và, chắc chắn du khách sẽ được chứng kiến niềm hân hoan đón tết ở các bản tái định cư của người dân sinh sống ven sông Đà thuộc các huyện Nậm Nhùn, Mường Tè. Để rồi thêm phấn khích lúc xuân sang được tận mắt chứng kiến dòng sông tràn đầy năng lượng hoà nhịp cùng tiếng máy của Thuỷ điện Lai Châu, khánh thành trước thời hạn 1 năm đang mải miết ngày đêm cung cấp điện năng, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.

Xuân đã sang, khắp nẻo, muôn nơi bừng lên sức sống mới, ở miền quê ven trời Tây Bắc ấy cũng đang náo nức đón xuân sang.