Có dịp đến thăm bản Sin Suối Hồ - bản du lịch cộng đồng, chúng tôi thấy nhiều nét đẹp văn hóa truyền thống được duy trì. Dù là bản còn khó khăn, nhưng dân tộc Mông đã biết tự lực, tự cường, học hỏi, biến những thứ sẵn có của dân tộc để làm du lịch. Nhờ đó, bản trở thành điểm du lịch nổi tiếng, hấp dẫn được đông đảo du khách biết đến.

Bà con dân tộc Mông bản Sin Suối Hồ (xã Sin Suối Hồ) chơi ném Pao.

Anh Vàng A Tủa - Bí thư Chi bộ bản Sin Suối Hồ chia sẻ: Người dân trong bản đã biến khó khăn thành động lực, tích cực duy trì nét văn hóa, đồng thời, xóa bỏ hủ tục lạc hậu. Những ngôi nhà truyền thống đến trang phục, trò chơi dân gian, nghề truyền thống đều được lưu giữ. Các đội văn nghệ bản trẻ hóa thành viên và thường xuyên luyện tập để có những tiết mục đặc sắc. Bản thân tôi tiên phong cải tạo nhà thành homestay, mở cửa hàng bán trang phục, nhạc cụ, trò chơi dân tộc; khuyến khích vợ con tham gia đội văn nghệ bản, góp phần lưu giữ bản sắc truyền thống.

Dân tộc Mông xã Sin Suối Hồ sống ở 10/35 bản với 844 hộ, 4.357 nhân khẩu. Dù còn khó khăn khi sống ở triền núi cao, rừng sâu nhưng nhiều nét văn hóa truyền thống vẫn được duy trì đến ngày nay, có thể kể đến là nhà trình tường, trang phục, trò chơi và những câu hát, điệu hò vang lên mỗi khi làm nương rẫy hoặc sum họp gia đình, bản mường.

Để bảo tồn, duy trì nét văn hóa, chính quyền xã đã tìm hiểu, tham mưu lên các cấp, ngành liên quan khôi phục các nghi lễ, phong tục bị mai một, mở các lớp dạy tiếng Mông; đầu tư, nâng cấp các nhà sinh hoạt cộng đồng; vận động, khuyến khích thế hệ trẻ tham gia các đội văn nghệ; đưa các sản phẩm nghề truyền thống ra thị trường để nâng cao thu nhập cho bà con. Đặc biệt, mỗi năm một lần, xã tổ chức lễ hội Gầu Tào, góp phần quảng bá văn hóa dân tộc Mông.

... tập luyện múa khèn.

Hiện, 10 bản dân tộc Mông của xã duy trì các đội văn nghệ, thành viên các đội chủ yếu là các cô gái tuổi đôi mươi được các bà, các mẹ truyền dạy hằng ngày. Nét đẹp truyền thống được gìn giữ còn thể hiện rõ qua việc khi đến các bản dân tộc Mông, từ cụ già đến trẻ nhỏ luôn mặc trang phục truyền thống. Nhiều bộ trang phục có nét cách tân, sáng tạo, do chính bàn tay người phụ nữ trong bản tạo ra đã tô điểm sắc màu vùng cao. Người dân làm ra không chỉ để mặc mà còn tạo ra nguồn thu nhập, khi mỗi bộ có giá hàng triệu đồng. Bà con còn duy trì nghề đan lát, rèn đúc, chế tác nhạc cụ, vừa giữ truyền thống, vừa nâng cao thu nhập cho bản thân và gia đình.

Vào các ngày tết, lễ, các trò chơi: ném pao, đánh tù lu, bắn nỏ, kéo co được tổ chức thu hút đông đảo người dân tham gia. Tiếng khèn Mông, đàn môi, khèn lá vang lên để lại những ấn tượng khó quên đối với người nghe. Trong các ngày hội ấy, không thể thiếu việc giã bánh dày - nét văn hóa ẩm thực tượng trưng cho sự no đủ, sung túc, đoàn kết cộng đồng và lòng biết ơn tổ tiên, trời đất. Ngoài ra, dân tộc Mông duy trì nét văn hóa trong hiếu, hỷ, đồng thời, xóa bỏ những hủ tục lạc hậu không còn phù hợp với đời sống văn minh.

Phụ nữ dân tộc Mông trong trang phục truyền thống.

Chị Thùng Thị Tâm – Trưởng Phòng Văn hóa - Xã hội xã cho biết: Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân khôi phục, duy trì bản sắc để văn hóa dân tộc Mông mãi đi cùng năm tháng.