Dạo thăm một số xã: Giang Ma, Hồ Thầu, Bản Bo (huyện Tam Đường), chúng tôi thấy diện mạo môi trường nông thôn sáng, xanh, sạch, đẹp. Các xã triển khai nhiều giải pháp hiệu quả để nâng cao tiêu chí 17 - môi trường.

Theo đó, các xã giảm thiểu tác động của ô nhiêm mỗi trường từ rác thải sinh hoạt, chất thải chăn nuôi, thuốc bảo vệ thực vật, phân bón. Đồng thời, nâng cao tỷ lệ hộ gia đình có nhà tiêu hợp vệ sinh nhằm giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm ảnh hưởng tới sức khỏe người dân. UBND huyện yêu cầu các cơ sở kinh doanh trên địa bàn cam kết bảo vệ môi trường, không xả thải bừa bãi, thực hiện thu gom, xử lý chất thải theo quy định. Vì vậy, môi trường nông thôn bảo đảm xanh, sạch, đẹp, nâng cao chất lượng tiêu chí về môi trường.

Chị Tẩn Thị Nhẫn - Phó Chủ tịch UBND xã Hồ Thầu cho biết: “Để nâng cao tiêu chí môi trường, xã tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, thực hiện việc thu gom, xử lý chất thải theo quy định. Toàn xã có 712 hộ, đến nay 95% hộ dân được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, 70% hộ có nhà tiêu hợp vệ sinh. 100% bản duy trì và giữ vững danh hiệu bản văn hóa, có điện chiếu sáng nông thôn.

Thời điểm này, xã Khun Há phát huy vai trò các đoàn thể (nông dân, phụ nữ, đoàn thanh niên) trong tuyên truyền, đổi thay nhận thức trong Nhân dân. Các bản duy trì hiệu quả ngày thứ 7 tình nguyện, chủ nhật xanh và phong rào "5 không 3 sạch". Từ đó, thu hút đông đảo người dân tham gia duy trì các tuyến đường nội bản xanh, sạch, đẹp. Xã thành lập tổ thu gom rác các bản nhằm huy động sức dân trong bảo vệ môi trường. Đến nay, xã có trên 80 thùng, xe, lò đốt rác.

Đoàn viên, thanh niên bản Lao Chải 1 (xã Khun Há) thu gom rác thải.

Ông Cứ A Vàng ở bản Lao Chải 1 (xã Khun Há) tâm sự: “Nhờ tỉnh, huyện hỗ trợ kinh phí lắp đặt hệ thống cấp nước sinh hoạt hợp vệ sinh, gia đình tôi và bà con trong bản bảo đảm nước ăn, uống, tắm, giặt. Ngoài ra, vào thứ bảy hàng tuần gia đình tham gia dọn vệ sinh đường ngõ bản, khơi thông rãnh thoát nước bảo vệ môi trường nông thôn”.

Thực hiện tiêu chí môi trường, hiện nay, trên địa bàn huyện gặp một số khó khăn như: nguồn kinh phí giải phóng mặt bằng xây dựng nghĩa trang nông thôn, bãi chôn lấp rác thải, hỗ trợ xây dựng nhà vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi... Để nâng cao tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM, huyện chỉ đạo các xã, thị trấn đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân tham gia công tác bảo vệ môi trường nông thôn.

Trưởng, phó các bản vận động bà con đầu tư xây dựng và nâng cấp các công trình vệ sinh, chỉnh trang nhà vườn, bồ trí chuồng trại chăn nuôi hợp lý và thực hiện tốt nếp sống văn hóa, văn minh ở khu dân cư. Già làng, trưởng bản vào cuộc thanh, kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở các hộ dân nghiêm túc thực hiện tiêu chí môi trường, bảo đảm sự bền vững.

Đồng thời, đưa các quy định về bảo vệ môi trường và xây dựng cảnh quan vào các quy ước của bản. Quan tâm xử lý rác thải, nước thải sinh hoạt, nước thải trong sản xuất nông nghiệp, làng nghề; cải tạo kênh, mương, cống rãnh; xây dựng cảnh quan, môi trường như trồng cây xanh ven đường. Người dân tự giác, trách nhiệm, phát huy vài trò trong công tác giữ gìn vệ sinh, cảnh quan môi trường nông thôn.

Toàn huyện đã có 8/12 xã đạt chuẩn NTM, trong đó có tiêu chí 17 - môi trường. Tiêu biểu, 99,4% người dân được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh theo quy định; 75% cơ sở sản xuất, kinh doanh, nuôi trồng thuỷ sản, làng nghề bảo đảm quy định về môi trường; 56,2% hộ có nhà tiêu, nhà tắm, bể chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh và 73,19% hộ có chuồng trại bảo đảm vệ sinh môi trường.

Trò chuyện với chúng tôi, ông Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tam Đường cho biết: “Thông qua phòng trào “Tam Đường chung sức xây dựng nông thôn mới”, Phòng chỉ đạo các xã, thị trấn chú trọng nâng cao tiêu chí môi trường. Ngoài sự hỗ trợ của Nhà nước, bà con tích cực góp sức trồng hoa, cây cảnh; tu sửa hệ thống thoát nước sinh hoạt và quét dọn môi trường nông thôn sạch, đẹp. Đến nay, ý thức của người dân có nhiều chuyển biến tích cực, huyện duy trì 46 bản xanh, sạch, đẹp kiểu mẫu”.