A. CÂY VỐI THUỐC

1. Điều kiện trồng: Sống được trong nhiều dạng lập địa khác nhau khác nhau, chịu được khí hậu lạnh, sương giá, có thể sinh trưởng, phát triển được ở những nơi có điều kiện lập địa đã bị suy thoái nghiêm trọng do mất rừng lâu ngày, ở nơi đất trống, đồi núi trọc hoặc ở nơi có điều kiện tự nhiên khắc nghiệt.

2. Kỹ thuật gieo ươm 

- Trước khi gieo ươm cần ngâm hạt trong nước ấm 35 - 40⁰C, để nguội dần sau 12 giờ vớt ra ủ trong bao đến khi hạt nứt nanh thì đem gieo hạt vào bầu.

- Kích thước bầu: 7x11cm có đáy hoặc không đáy, thành phần ruột bầu: 80% đất mặt vườn + 20% phân chuồng hoai, hạt gieo giữa bầu độ sâu lấp đất 0,5 cm.

- Thời vụ gieo ươm: Tháng 11 - 12 hoặc tháng 1 - 2 hàng năm.

- Chăm sóc cây: Luôn đảm bảo cho cây đủ ẩm, mỗi ngày tưới 1 lần, lượng tưới 3 - 4 lít/1m², 15 ngày làm cỏ phá váng và tưới nước phân chuồng hoai hoặc phân NPK nồng độ 1%.

3. Trồng rừng

3.1. Xử lý thực bì

- Có thể xử lý toàn diện hoặc theo băng, giữ lại các cây gỗ tái sinh có giá trị kinh tế hạn chế xói mòn. Thời gian xử lý thực bì từ tháng 3 - tháng 4.

3.2. Làm đất

- Làm đất theo hố, theo băng hoặc toàn diện, tùy thuộc vào biện pháp xử lý thực bì cho từng độ dốc.

- Phương pháp: Đào hố thành hàng theo đường đồng mức, kích thước hố 30 x 30 x 30 cm.

- Thời gian tiến hành đào hố trước khi trồng là 15 - 20 ngày, lấp đất đầy hố bằng lớp đất mặt tơi xốp trước khi trồng từ 15 - 20 ngày.

3.3. Trồng cây

- Phương thức trồng: Có thể trồng thuần hoặc hỗn giao.

- Phương pháp trồng: Có thể trồng bằng cây con có bầu hoặc cây con rễ trần.

- Thời vụ trồng: Trồng vào mùa mưa, tháng 6 - 7, trồng vào những ngày thời tiết râm mát, nhiều mây mù, đủ độ ẩm, tránh những ngày nắng hạn. 

4. Chăm sóc, bảo vệ rừng trồng

4.1. Kỹ thuật chăm sóc

- Phát thực bì: Phát triệt để, phát sát gốc, giữ lại những cây gỗ tái sinh có giá trị kinh tế để tăng mật độ của rừng.

- Làm cỏ: Nhặt sạch cỏ xung quanh gốc cây trồng đường kính 0,6 - 0,8 m.

- Xới vun gốc: Xới vun gốc làm cho đất tơi xốp, thoáng khí, giữ ẩm cho cây và giữ cho cây trồng không bị nghiêng đổ khi gặp gió lớn. Vun đất vào gốc thành hình mui rùa để tránh đọng nước khi trời mưa to.

4.2 Bảo vệ rừng trồng: Bảo vệ rừng trồng không bị gia súc, con người phá hoại, có biện pháp phòng cháy, chữa cháy rừng.

B. CÂY TỐNG QUÁ SỦ

1. Điều kiện trồng:

Cây tống quá sủ chỉ trồng được và có thể sinh trưởng phát triển tốt ở khu vực các xã biên giới huyện Phong Thổ, các xã vùng cao huyện Sìn Hồ, khu vực đèo Hoàng Liên Sơn thuộc xã Sơn Bình, khu vực đèo Giang Ma huyện Tam Đường, khu vực biên giới huyện Mường Tè và các tiểu vùng đáp ứng các điều kiện có đai cao từ 900m so với mặt nước biển trở lên có phân bố tự nhiên loài cây này.

2. Gieo ươm cây con

- Kích thước bầu: 7 x 11 cm, có đáy hoặc không đáy, thành phần ruột bầu: Được trộn theo tỷ lệ đất mặt vườn 90% + 10% phân chuồng hoai hoặc phân vi sinh.

- Bầu được đóng đúng tiêu chuẩn kỹ thuật và được xếp thành luống rộng 1m, dài 10m, rãnh luống rộng 30 - 40cm để dễ đi lại và thuận tiện cho việc chăm sóc.

- Hạt tống quá sủ nhỏ nên trước khi gieo cần trộn thêm đất khác màu với nền gieo hạt (một phần hạt trộn lẫn với 5 - 6 phần đất) để khi gieo dễ quan sát, điều chỉnh lượng hạt gieo cho đều.

- Thời vụ gieo hạt thường trong tháng 11 - 12 hoặc tháng 1 - 2 hàng năm, gieo hạt xong dùng đất nhỏ để lấp hạt, độ dày lớp đất thường dày gấp 1 - 2 lần đường kính hạt.

- Chăm sóc cây con

+ Tưới nước: Khi cây còn nhỏ mỗi ngày tưới 2 lần vào buổi sáng và chiều, chỉ tưới đủ ướt mặt luống (Khoảng 2 - 3 lít nước/1m²), khi cây lớn mỗi ngày tưới 1 lần (Khoảng 4 - 5 lít nước/1m²).

+ Định kỹ làm cỏ, phá váng bề mặt để đất tơi xốp.

+ Bón phân: Cây con mọc được 30 ngày thì có thể tiến hành bón thúc (Định kỳ 15 - 20 ngày 1 lần) bằng phân NPK với nồng độ 0,1%, tưới 2 lít/1m². Sau khi tưới phải rửa lá bằng nước lã với định lượng 2 lít/1m².

+ Đảo bầu: Khi cây con đạt chiều cao trên 20cm, cần tiến hành đảo bầu, xếp cây con cùng một cỡ chiều cao vào một ô để có chế độ chăm sóc thích hợp và giảm bớt sự phát triển của rễ cọc.

- Tiêu chuẩn cây con khi xuất vườn: Cây con 6 - 8 tháng tuổi, cây thẳng, khoẻ mạnh, không sâu bệnh, thân cây hoá gỗ, vỏ thân phải chuyển sang màu nâu sẫm, chiều cao tối thiểu từ 35 - 40 cm, đường kính cổ rễ 3 - 4 mm.

3. Trồng rừng

3.1. Xử lý thực bì: Có thể xử lý toàn diện hoặc theo băng, giữ lại cây gỗ tái sinh có giá trị kinh tế hạn chế xói mòn.

- Thời gian xử lý thực bì từ 3 - 4 tháng.

3.2. Làm đất

- Làm đất theo hố, theo băng hoặc toàn diện tùy thuộc vào biện pháp xử lý thực bì cho từng độ dốc.

- Phương thức: Cuốc hố cục bộ theo hố.

- Phương pháp: Đào hố thành hàng theo đường đồng mức, kích thước hố 30 x 30 x 30 cm.

- Thời gian tiến hành đào hố trước khi trồng là 15 - 20 ngày, lấp đất đầy hố bằng lớp đất mặt tơi xốp trước khi trồng từ 15 - 20 ngày.

3.3. Trồng cây

- Phương thức trồng: Có thể trồng thuần loài hoặc hỗn giao.

- Phương pháp trồng: Có thể trồng bằng cây con có bầu hoặc cây con rễ trần, tuy nhiên việc trồng rừng bằng cây rễ trần phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện thời tiết, kỹ thuật hồ rễ, ... vì vậy phải đảm bảo đủ các yếu tố thuận lợi về thời tiết, kỹ thuật hồ rễ mới áp dụng phương pháp này.

- Thời vụ trồng: Trồng vào mùa mưa, tháng 6 – 7, trồng vào những ngày thời tiết râm mát, nhiều mây mù, đủ độ ẩm.

4. Chăm sóc, bảo vệ rừng trồng:

4.1. Kỹ thuật chăm sóc

- Phát thực bì: Phát triệt để, phát sát gốc, giữ lại những cây gỗ tái sinh có giá trị kinh tế để tăng mật độ của rừng.

- Làm cỏ: Nhặt sạch cỏ xung quanh gốc cây trồng đường kính 0,6 - 0,8 m.

- Xới vun gốc: Xới vun gốc làm cho đất tơi xốp, thoáng khí, giữ ẩm cho cây và giữ cho cây trồng không bị nghiêng đổ khi gặp gió lớn. Vun đất vào gốc thành hình mui rùa để tránh đọng nước khi trời mưa to.

4.2. Bảo vệ rừng trồng: Bảo vệ rừng trồng không bị gia súc, con người phá hoại, có biện pháp phòng cháy, chữa cháy rừng.