Làng nấu cao hổ và những mánh khóe nghề

Thứ bảy, 06/12/2025 - 21:08

Hotline: (02133) 878 436 Mail tòa soạn Đọc báo in

Pháp luật

Theo VnExpress

Nhấn để tìm kiếm tin cùng tác giả

Thứ sáu, 12/11/2010 08:41

- Làng Phú Cường ở xã Lãng Công (Sông Lô, Vĩnh Phúc) có nghề nấu cao hổ từ rất lâu rồi. Ở đây, có một "đội quân" trên dưới 50 người đi khắp các vùng trong cả nước kiếm sống bằng nghề và bằng cả những mánh khóe nấu cao hổ thuê.

Cái lý của người làm thuê

Vòng vèo rất lâu tôi mới đến được làng Phú Cường ở xã Lãng Công, nơi có nghề nấu cao... dạo. Bà Ngáng ở Phú Cường, bán nước ở đầu làng nói với tôi: Cô tìm thợ làm "bánh dẻo" hả (tức thợ nấu cao hổ - PV)?. Khó lắm đấy. Người ta đi làm chưa đến đợt về. Bây giờ, nấu cao hổ thuê cũng là vi phạm pháp luật... Trung bình, giá công nấu một nồi cao từ 5-10 kg là 10 triệu đồng; 12-15 kg là 12 triệu đồng cho thợ nấu chính, còn thợ giúp việc 2 người là 3-4 triệu đồng /người và giá tuỳ thoả thuận".

Bà Ngáng úp mở rằng, phải cẩn thận, có vài người làng nấu cao hổ thuê bị công an bắt vì không tố giác tội phạm. Sau khi cầm 50 nghìn đồng của tôi, bà Ngáng chỉ đến một căn nhà trong xóm, tên là Lộc.

Nhìn trước, ngó sau, ông ta hất hàm hỏi: "Mấy ký?" (tức con hổ bao nhiêu kilôgam xương?). "Xuống giá"? (tức trả công bao tiền nhiêu?); "Nấu, chỉ trỏ (tức cò mồi, giới thiệu) định giá (tức xem xương hổ là giả hay thật) hay tất? ".

"Từng công đoạn là bao nhiêu "? - Tôi hỏi. Nấu 10 T (tức 8 triệu đồng /nồi) 5-7kg xương hổ; chỉ trỏ qua điện thoại 4 T; định giá 8 T. Gia chủ còn phải chi tiền ăn uống, đi lại, tiền điện thoại cho quá trình làm việc này.

Tôi vờ phân bua: "Anh có giảm được không? Tôi không phải là đại gia, vì tôi bắt buộc phải nấu cao để làm thuốc chữa bệnh cho người thân thôi". "Mặc cả thì đi chỗ khác nhé, làng này có đến mấy chục người biết nấu cao hổ. Cô có biết, trong 7 ngày làm thuê đó, tôi nơm nớp lo sợ thế nào không? Nếu bị phát hiện, là vướng vào vòng lao lý, khổ cả đời".

Nghề cha truyền, con nối

Qua giới thiệu, tôi gặp được Tường (ở Lãng Công, Sông Lô). Tường chỉ hơn 40 tuổi, ăn mặc bụi bặm, khuôn mặt nghệ sỹ. Theo giới thiệu, Tường là đời thứ 4 của một gia đình có nghề gia truyền nấu cao hổ. Người dẫn tôi gặp Tường nói: "Cô muốn làm thế nào moi được thông tin từ nó thì tuỳ, nhớ đừng "hở" là nhà báo, nó cạch mặt nói cả làng biết thì chết tôi, hết đường về quê mẹ luôn đấy".

Xẻ thịt hổ để nấu cao (ảnh minh họa)

Sau một hồi trà dư, tửu hậu, trong câu chuyện chẳng có đầu, cũng không có cuối, Tường cũng lộ một số bí quyết của công nghệ nấu cao gia truyền của gia đình. Khi còn nhỏ, cứ hè - được nghỉ học là bố cho Tường theo. Lớn thì phụ giúp bố, được bố truyền cho nhiều kinh nghiệm.

Tường bảo, ngày xưa, người ta nấu cao hổ bằng nồi gang 120 (to nhất). Bây giờ người ta nấu bằng nồi inox. Theo Tường, nấu cao bằng bếp âm, đào dưới lòng đất, như kiểu bếp Hoàng Cầm ngày xưa vẫn là chất lượng nhất.

Tường phân tích, cao hổ tốt, chuẩn nhất là nấu 60% xương hổ, còn 40% là đầu sơn dương, hoặc khỉ, gạc nai hoặc yếm rùa... để làm chất kết dính. Ngoài ra phải có "gia vị" là đại hồi và củ thục địa để điều hoà mùi. Xương hổ là hoả, thục địa là thuỷ, hai thứ này điều hoà cho nhau, thì người sử dụng mới không bị nhức đầu, nóng trong.

Làm hổ thì có thợ riêng. Kinh nghiệm của ông và cha tôi nói lại thì, người miền núi, họ làm hổ chuẩn hơn bất kỳ nơi đâu. Họ đem hổ ra suối, nơi nước chảy đôi dòng, nơi có đá cuội, nước trong vắt... vặt lông, bỏ tủy.

Tường giải thích: Chúa sơn lâm ở trên rừng lại được hoà với nước nguồn ở dưới đất rừng thì nó quyện vào nhau, tốt vô cùng về âm - dương. Rửa sạch, để ráo nước, sấy khô. Sau đó, đem xương hổ ngâm với nước nóng (nước ở suối có đá cuội thì càng tốt) được đun với lá trầu và gừng nướng (có người bảo gia chủ ngâm xương với dấm, nước vo gạo, đó là bí quyết gia truyền của họ). Thời gian ngâm là hai ngày. Sau đó, cho xương vào đáy nồi, xếp quanh đáy lên hình vành khăn. Xếp như thế để tiện cho việc múp nước ra ràng.

Nấu cao trong 7 ngày, 7 đêm với những quy trình khắt khe về giờ ra ràng nước. Nước nấu cao, nếu là nước suối thì tốt, còn không, nhất thiết phải là nước mưa mới được. Nước thành phố, được khử hoá chất như bây giờ mà nấu thì khử hết cả hổ, còn gì chất bên trong nữa. Thế mà người ta vẫn nấu, tại vì được thuê mà - Tường nói giọng tưng tửng như thể "chửi" cánh nhà giàu trọc phú, chẳng hiểu biết gì.

Theo Tường, khi nấu 60h đầu tiên, lửa phải cháy rực, sau múc 2/3 nước ra ràng, đúng vào 12h đêm. Nước hai, đun trong 48h thì ra ràng nước và nấu tiếp nước thứ ba. Sau đó, hoà chung ba lần nước ra ràng rồi đun thêm 36h nữa thì được thành phẩm là cao. Tường kể, người ta ngạc nhiên chuyện, 1kg xương hổ cốt, nấu được 1, 4kg cao. Đó là đúng, vì còn gia vị nữa.

Gia truyền chơi xỏ chủ

Đi nấu thuê nhiều thế, có "thó" được ít nào về cho người thân dùng không?- Tôi hỏi.

Tường kể về cái lần ăn cắp duy nhất trong đời như này: “Trong quá trình đun nồi cao, cả gia đình chủ cứ căng mắt ra trông xem tôi có moi xương trong nồi ra cho xương khác vào, giấu xương hổ để đem về hay không. Biết thế, tôi chơi độc. Đang đun, tôi bảo, muốn ăn quả trứng gà luộc. Gia chủ mang vào cho 3 quả. Tôi bỏ vào nồi được vài phút cho trứng chín tới phần lòng trắng, đem ra bóc. Bóc vỏ xong, tôi lấy cớ, trứng chưa chín lòng đỏ, ăn tanh, cho vào nồi xương đun tiếp.

Vài phút sau, gia chủ giục "lấy trứng ra mà ăn". Tôi vờ lấy môi, khuấy một vòng quanh nồi, bảo: Chưa tìm thấy, kệ, chốc ăn cũng được, ngủ tí đã. Tôi vừa ngủ, vừa nằm trong 3h thì dậy và lấy trứng ra ăn. Tôi mời gia chủ, họ ăn thấy đắng, quá đắng, cho tôi tất. Tôi vờ ăn rồi cũng kêu đắng, bảo bỏ đi, thực ra tôi cho vào túi nilon, mang về ngâm rượu. Bao nhiêu chất của xương hổ đã bị trứng hút hết vào nồi cao hổ đó chỉ còn bã mà thôi.

Ý kiến bạn đọc

Tin đọc nhiều

Giữ lấy hồn Việt

Mật của rừng

Lai Châu sắp xếp lại bộ máy: Khi người dân và chính quyền cùng đồng hành đổi mới

Kỳ 3: Dân chủ, công tâm trong sắp xếp cán bộ sau sáp nhập

Kỳ 2: Ý Đảng – thuận lòng dân

Hội nghị tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật năm 2025

Học Bác từ những điều giản dị

Hội đàm giữa Đoàn Đại biểu Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu (Việt Nam) và Đoàn Đại biểu Bộ đội Biên phòng khu vực Mông Tự (Trung Quốc)

Va chạm giao thông tại phường Đoàn Kết, 1 học sinh lớp 9 phải nhập viện

Bộ Công an đề xuất bỏ bài thi mô phỏng trong sát hạch giấy phép lái xe

Tuyên truyền Luật Giao thông đường thủy nội địa

Bắt tạm giam nguyên Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế

Chương trình đào tạo “Kỹ năng lái xe gắn máy an toàn dành cho học sinh”

Tin cùng chuyên mục

“Về đích” cập nhật dữ liệu phòng cháy, chữa cháy bảo đảm “sống, sạch, chính xác”

Xã Hội

21/11/2025 14:34

Với mục tiêu đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, chia sẻ và tích hợp giữa các cơ sở dữ liệu (CSDL) trong nội bộ Bộ Công an; giữa Bộ Công an với các bộ, ngành, địa phương hoàn thành trước ngày 20/11/2025, Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH) Công an tỉnh đang tăng tốc hướng dẫn, rà soát và cập nhật dữ liệu. Thông tin cập nhật bảo đảm “sống, sạch, chính xác”, phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành và xử lý tình huống khi có sự cố cháy nổ xảy ra, bảo đảm tiến độ và chất lượng đề ra.

Ký kết quy chế phối hợp

Pháp luật

21/11/2025 12:19

Chiều 20/11, Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) khu vực 3 - Lai Châu tổ chức Hội nghị ký kết chương trình quy chế phối hợp và chương trình phối hợp công tác giữa Viện KSND khu vực 3 - Lai Châu với Đảng ủy, UBND và Công an 11 xã.

Hiệu quả phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở xã biên giới Dào San

Pháp luật

20/11/2025 23:25

Nhờ chú trọng thực hiện phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, từ đầu năm 2025 đến nay, tình hình an ninh trật tự trên địa bàn xã Dào San tiếp tục được giữ vững, không xảy ra đột xuất, bất ngờ. Những kết quả tích cực trong phong trào đã góp phần quan trọng vào ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội và thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển.

Viện Kiểm sát nhân dân khu vực 3 - Lai Châu: Tổng kết công tác kiểm sát năm 2025

Pháp luật

20/11/2025 17:33

Chiều 20/11, Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) khu vực 3 - Lai Châu tổ chức Hội nghị tổng kết công tác kiểm sát năm 2025, triển khai nhiệm vụ năm 2026.

Kiểm tra toàn diện công tác biên phòng năm 2025

Pháp luật

19/11/2025 21:30

Trong 2 ngày (18-19/11), Đoàn kiểm tra số 1 của Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) do Thượng tá Trương Minh Đức - Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh làm trưởng đoàn đã kiểm tra toàn diện công tác biên phòng năm 2025 tại 2 Đồn Biên phòng: Thu Lũm, Huổi Luông; Đoàn kiểm tra số 2 do Đại tá Nguyễn Văn Hưng - Chính ủy Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh làm trưởng đoàn đã kiểm tra tại 2 Đồn Biên phòng: Sin Suối Hồ, Sì Lở Lầu.

Khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Lê Trung Khoa cùng đồng phạm

Pháp luật

17/11/2025 22:04

Ngày 8/11, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an khởi tố vụ án “Làm, tàng trữ, phát tán, tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”.

Bộ Công an kêu gọi Đào Minh Quân và các đồng phạm nhanh chóng ra đầu thú

Pháp luật

17/11/2025 21:58

Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã ban hành Bản kết luận điều tra, chuyển hồ sơ vụ án đến Viện kiểm sát nhân dân tối cao đề nghị truy tố, xét xử vắng mặt đối với Đào Minh Quân và đồng phạm khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân xảy ra TPHCM và một số tỉnh, thành khác.

Giám đốc Công an Hà Nội thông tin về việc bắt giữ Mr Hunter Lê Khắc Ngọ

Pháp luật

15/11/2025 07:48

Lực lượng chức năng đã bắt giữ và đang hoàn tất các thủ tục dẫn độ Lê Khắc Ngọ (SN 1990, tức Mr Hunter) là một trong những đối tượng cầm đầu đường dây lừa đảo nghìn tỷ liên quan đến Mr Pips Phó Đức Nam.

Cho bạn mượn xe máy rồi tai nạn chết người, nam sinh bị khởi tố

Pháp luật

12/11/2025 22:16

Chiều 12/11, Công an tỉnh Lào Cai cho biết đã ra quyết định khởi tố đối với Hoàng Trung Dũng (SN 2008, học sinh Trường THPT số 4 Văn Bàn) về tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.

Bồi huấn nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy, cứu nạn cứu hộ và thực tập phương án năm 2025

Pháp luật

12/11/2025 22:05

Ngày 12/11, Công ty Thuỷ điện Huội Quảng - Bản Chát (trụ sở tại xã Than Uyên) phối hợp với Phòng Cảnh sát Phòng Cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH) Công an tỉnh tổ chức Bồi huấn nghiệp vụ PCCC&CNCH và thực tập phương án chữa cháy và CNCH khu vực Nhà máy Thủy điện Bản Chát năm 2025.

Tổng kết công tác Kiểm sát năm 2025

Xã Hội

11/11/2025 17:15

Sáng 11/11, Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) tỉnh tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết nối trực tuyến tới 4 điểm cầu Viện KSND khu vực trên địa bàn tỉnh.

Đa dạng hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật

Pháp luật

10/11/2025 16:29

Ngày 9/11 hằng năm được chọn là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật và giáo dục ý thức tuân thủ pháp luật trong toàn xã hội. Đây là dịp để mỗi người dân, cơ quan, tổ chức cùng nhìn lại việc thực hiện phương châm “sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”, đồng thời khẳng định vai trò, vị trí của pháp luật trong quản lý Nhà nước và đời sống xã hội. Tại tỉnh Lai Châu, những năm qua, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) luôn được các cấp, ngành quan tâm triển khai với nhiều hình thức phong phú, thiết thực.