Làng nấu cao hổ và những mánh khóe nghề
-
Làng Phú Cường ở xã Lãng Công (Sông Lô, Vĩnh Phúc) có nghề nấu cao hổ từ rất lâu rồi. Ở đây, có một "đội quân" trên dưới 50 người đi khắp các vùng trong cả nước kiếm sống bằng nghề và bằng cả những mánh khóe nấu cao hổ thuê.
Cái lý của người làm thuê
Vòng vèo rất lâu tôi mới đến được làng Phú Cường ở xã Lãng Công, nơi có nghề nấu cao... dạo. Bà Ngáng ở Phú Cường, bán nước ở đầu làng nói với tôi: Cô tìm thợ làm "bánh dẻo" hả (tức thợ nấu cao hổ - PV)?. Khó lắm đấy. Người ta đi làm chưa đến đợt về. Bây giờ, nấu cao hổ thuê cũng là vi phạm pháp luật... Trung bình, giá công nấu một nồi cao từ 5-10 kg là 10 triệu đồng; 12-15 kg là 12 triệu đồng cho thợ nấu chính, còn thợ giúp việc 2 người là 3-4 triệu đồng /người và giá tuỳ thoả thuận".
Bà Ngáng úp mở rằng, phải cẩn thận, có vài người làng nấu cao hổ thuê bị công an bắt vì không tố giác tội phạm. Sau khi cầm 50 nghìn đồng của tôi, bà Ngáng chỉ đến một căn nhà trong xóm, tên là Lộc.
Nhìn trước, ngó sau, ông ta hất hàm hỏi: "Mấy ký?" (tức con hổ bao nhiêu kilôgam xương?). "Xuống giá"? (tức trả công bao tiền nhiêu?); "Nấu, chỉ trỏ (tức cò mồi, giới thiệu) định giá (tức xem xương hổ là giả hay thật) hay tất? ".
"Từng công đoạn là bao nhiêu "? - Tôi hỏi. Nấu 10 T (tức 8 triệu đồng /nồi) 5-7kg xương hổ; chỉ trỏ qua điện thoại 4 T; định giá 8 T. Gia chủ còn phải chi tiền ăn uống, đi lại, tiền điện thoại cho quá trình làm việc này.
Tôi vờ phân bua: "Anh có giảm được không? Tôi không phải là đại gia, vì tôi bắt buộc phải nấu cao để làm thuốc chữa bệnh cho người thân thôi". "Mặc cả thì đi chỗ khác nhé, làng này có đến mấy chục người biết nấu cao hổ. Cô có biết, trong 7 ngày làm thuê đó, tôi nơm nớp lo sợ thế nào không? Nếu bị phát hiện, là vướng vào vòng lao lý, khổ cả đời".
Nghề cha truyền, con nối
Qua giới thiệu, tôi gặp được Tường (ở Lãng Công, Sông Lô). Tường chỉ hơn 40 tuổi, ăn mặc bụi bặm, khuôn mặt nghệ sỹ. Theo giới thiệu, Tường là đời thứ 4 của một gia đình có nghề gia truyền nấu cao hổ. Người dẫn tôi gặp Tường nói: "Cô muốn làm thế nào moi được thông tin từ nó thì tuỳ, nhớ đừng "hở" là nhà báo, nó cạch mặt nói cả làng biết thì chết tôi, hết đường về quê mẹ luôn đấy".
Xẻ thịt hổ để nấu cao (ảnh minh họa)
Sau một hồi trà dư, tửu hậu, trong câu chuyện chẳng có đầu, cũng không có cuối, Tường cũng lộ một số bí quyết của công nghệ nấu cao gia truyền của gia đình. Khi còn nhỏ, cứ hè - được nghỉ học là bố cho Tường theo. Lớn thì phụ giúp bố, được bố truyền cho nhiều kinh nghiệm.
Tường bảo, ngày xưa, người ta nấu cao hổ bằng nồi gang 120 (to nhất). Bây giờ người ta nấu bằng nồi inox. Theo Tường, nấu cao bằng bếp âm, đào dưới lòng đất, như kiểu bếp Hoàng Cầm ngày xưa vẫn là chất lượng nhất.
Tường phân tích, cao hổ tốt, chuẩn nhất là nấu 60% xương hổ, còn 40% là đầu sơn dương, hoặc khỉ, gạc nai hoặc yếm rùa... để làm chất kết dính. Ngoài ra phải có "gia vị" là đại hồi và củ thục địa để điều hoà mùi. Xương hổ là hoả, thục địa là thuỷ, hai thứ này điều hoà cho nhau, thì người sử dụng mới không bị nhức đầu, nóng trong.
Làm hổ thì có thợ riêng. Kinh nghiệm của ông và cha tôi nói lại thì, người miền núi, họ làm hổ chuẩn hơn bất kỳ nơi đâu. Họ đem hổ ra suối, nơi nước chảy đôi dòng, nơi có đá cuội, nước trong vắt... vặt lông, bỏ tủy.
Tường giải thích: Chúa sơn lâm ở trên rừng lại được hoà với nước nguồn ở dưới đất rừng thì nó quyện vào nhau, tốt vô cùng về âm - dương. Rửa sạch, để ráo nước, sấy khô. Sau đó, đem xương hổ ngâm với nước nóng (nước ở suối có đá cuội thì càng tốt) được đun với lá trầu và gừng nướng (có người bảo gia chủ ngâm xương với dấm, nước vo gạo, đó là bí quyết gia truyền của họ). Thời gian ngâm là hai ngày. Sau đó, cho xương vào đáy nồi, xếp quanh đáy lên hình vành khăn. Xếp như thế để tiện cho việc múp nước ra ràng.
Nấu cao trong 7 ngày, 7 đêm với những quy trình khắt khe về giờ ra ràng nước. Nước nấu cao, nếu là nước suối thì tốt, còn không, nhất thiết phải là nước mưa mới được. Nước thành phố, được khử hoá chất như bây giờ mà nấu thì khử hết cả hổ, còn gì chất bên trong nữa. Thế mà người ta vẫn nấu, tại vì được thuê mà - Tường nói giọng tưng tửng như thể "chửi" cánh nhà giàu trọc phú, chẳng hiểu biết gì.
Theo Tường, khi nấu 60h đầu tiên, lửa phải cháy rực, sau múc 2/3 nước ra ràng, đúng vào 12h đêm. Nước hai, đun trong 48h thì ra ràng nước và nấu tiếp nước thứ ba. Sau đó, hoà chung ba lần nước ra ràng rồi đun thêm 36h nữa thì được thành phẩm là cao. Tường kể, người ta ngạc nhiên chuyện, 1kg xương hổ cốt, nấu được 1, 4kg cao. Đó là đúng, vì còn gia vị nữa.
Gia truyền chơi xỏ chủ
Đi nấu thuê nhiều thế, có "thó" được ít nào về cho người thân dùng không?- Tôi hỏi.
Tường kể về cái lần ăn cắp duy nhất trong đời như này: “Trong quá trình đun nồi cao, cả gia đình chủ cứ căng mắt ra trông xem tôi có moi xương trong nồi ra cho xương khác vào, giấu xương hổ để đem về hay không. Biết thế, tôi chơi độc. Đang đun, tôi bảo, muốn ăn quả trứng gà luộc. Gia chủ mang vào cho 3 quả. Tôi bỏ vào nồi được vài phút cho trứng chín tới phần lòng trắng, đem ra bóc. Bóc vỏ xong, tôi lấy cớ, trứng chưa chín lòng đỏ, ăn tanh, cho vào nồi xương đun tiếp.
Vài phút sau, gia chủ giục "lấy trứng ra mà ăn". Tôi vờ lấy môi, khuấy một vòng quanh nồi, bảo: Chưa tìm thấy, kệ, chốc ăn cũng được, ngủ tí đã. Tôi vừa ngủ, vừa nằm trong 3h thì dậy và lấy trứng ra ăn. Tôi mời gia chủ, họ ăn thấy đắng, quá đắng, cho tôi tất. Tôi vờ ăn rồi cũng kêu đắng, bảo bỏ đi, thực ra tôi cho vào túi nilon, mang về ngâm rượu. Bao nhiêu chất của xương hổ đã bị trứng hút hết vào nồi cao hổ đó chỉ còn bã mà thôi.
Ý kiến bạn đọc
Có thể bạn quan tâm
Chương trình đào tạo “Kỹ năng lái xe gắn máy an toàn dành cho học sinh”
“Về đích” cập nhật dữ liệu phòng cháy, chữa cháy bảo đảm “sống, sạch, chính xác”
Ký kết quy chế phối hợp
Hiệu quả phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở xã biên giới Dào San
Viện Kiểm sát nhân dân khu vực 3 - Lai Châu: Tổng kết công tác kiểm sát năm 2025
Kiểm tra toàn diện công tác biên phòng năm 2025
Khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Lê Trung Khoa cùng đồng phạm
Bộ Công an kêu gọi Đào Minh Quân và các đồng phạm nhanh chóng ra đầu thú
Tin cùng chuyên mục
Giám đốc Công an Hà Nội thông tin về việc bắt giữ Mr Hunter Lê Khắc Ngọ
Pháp luật
15/11/2025 07:48
Lực lượng chức năng đã bắt giữ và đang hoàn tất các thủ tục dẫn độ Lê Khắc Ngọ (SN 1990, tức Mr Hunter) là một trong những đối tượng cầm đầu đường dây lừa đảo nghìn tỷ liên quan đến Mr Pips Phó Đức Nam.
Cho bạn mượn xe máy rồi tai nạn chết người, nam sinh bị khởi tố
Pháp luật
12/11/2025 22:16
Chiều 12/11, Công an tỉnh Lào Cai cho biết đã ra quyết định khởi tố đối với Hoàng Trung Dũng (SN 2008, học sinh Trường THPT số 4 Văn Bàn) về tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.
Bồi huấn nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy, cứu nạn cứu hộ và thực tập phương án năm 2025
Pháp luật
12/11/2025 22:05
Ngày 12/11, Công ty Thuỷ điện Huội Quảng - Bản Chát (trụ sở tại xã Than Uyên) phối hợp với Phòng Cảnh sát Phòng Cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH) Công an tỉnh tổ chức Bồi huấn nghiệp vụ PCCC&CNCH và thực tập phương án chữa cháy và CNCH khu vực Nhà máy Thủy điện Bản Chát năm 2025.
Tổng kết công tác Kiểm sát năm 2025
Xã Hội
11/11/2025 17:15
Sáng 11/11, Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) tỉnh tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết nối trực tuyến tới 4 điểm cầu Viện KSND khu vực trên địa bàn tỉnh.
Đa dạng hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật
Pháp luật
10/11/2025 16:29
Ngày 9/11 hằng năm được chọn là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật và giáo dục ý thức tuân thủ pháp luật trong toàn xã hội. Đây là dịp để mỗi người dân, cơ quan, tổ chức cùng nhìn lại việc thực hiện phương châm “sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”, đồng thời khẳng định vai trò, vị trí của pháp luật trong quản lý Nhà nước và đời sống xã hội. Tại tỉnh Lai Châu, những năm qua, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) luôn được các cấp, ngành quan tâm triển khai với nhiều hình thức phong phú, thiết thực.
Tỉnh ủy, UBND tỉnh biểu dương khen thưởng Ban Chuyên án 0525L
Chính trị
10/11/2025 10:22
Sáng 10/11, Đoàn công tác của Tỉnh ủy, UBND tỉnh do đồng chí Lê Minh Ngân - Bí thư Tỉnh ủy làm Trưởng đoàn đã đến chúc mừng, biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong triệt phá đường dây lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoạt động tại tỉnh Kampot (Vương quốc Campuchia) tại Công an tỉnh.
Khởi tố thêm 1 bị can giúp Hoàng Hường che giấu doanh thu
Pháp luật
09/11/2025 00:02
Chiều 8/11, tại buổi Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10/2025, người phát ngôn Bộ Công an cho biết, liên quan vụ án Hoàng Hường, qua công tác điều tra mở rộng, cơ quan điều tra khởi tố thêm một bị can có hành vi giúp việc, giúp sức cho Hoàng Hường che giấu doanh thu, giảm thuế phải nộp.
Hội nghị tổng kết công tác phối hợp liên ngành tố tụng năm 2025
Pháp luật
08/11/2025 07:37
Chiều ngày 7/11, Liên ngành tố tụng tỉnh Lai Châu (Công an - Viện Kiểm sát - Tòa án - Thi hành án dân sự) tổ chức Hội nghị tổng kết công tác phối hợp liên ngành tố tụng năm 2025, triển khai nhiệm vụ công tác phối hợp năm 2026.
Hội nghị đánh giá kết quả hoạt động của Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm tỉnh
Pháp luật
06/11/2025 20:37
Chiều ngày 6/11, Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh (Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm tỉnh) tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả hoạt động 10 tháng đầu năm 2025 và kết quả 1 tháng thực hiện cao điểm tuyên truyền, vận động, đấu tranh với tội phạm, vi pháp pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
Hội nghị tuyên truyền, phổ biến chính sách thuế mới
Pháp luật
05/11/2025 20:31
Ngày 5/11, tại xã Than Uyên, Thuế Cơ sở 2 tỉnh Lai Châu tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến chính sách mới cho cá nhân, hộ kinh doanh về chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế khi xóa bỏ thuế khoán từ ngày 1/1/2026.
85 cán bộ công an được tập huấn, hướng dẫn kỹ năng huấn luyện lái xe gắn máy an toàn
Pháp luật
05/11/2025 15:22
Ngày 5/11, Công an tỉnh tổ chức lớp Tập huấn nghiệp vụ hướng dẫn kỹ năng huấn luyện lái xe gắn máy an toàn cho 85 đồng chí thuộc lực lượng Cảnh sát Giao thông (CSGT) và công an xã, phường năm 2025.
Thanh tra dự án trụ sở Bộ Ngoại giao: Chỉ rõ loạt sai phạm có nguy cơ gây lãng phí
Pháp luật
01/11/2025 08:02
Thanh tra Chính phủ kết luận Dự án xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao đã bị chậm tiến độ hơn 10 năm, qua 4 lần điều chỉnh, không đạt được mục tiêu đã đề ra và có nguy cơ gây lãng phí ở một số nội dung.