Làng nấu cao hổ và những mánh khóe nghề
-
Làng Phú Cường ở xã Lãng Công (Sông Lô, Vĩnh Phúc) có nghề nấu cao hổ từ rất lâu rồi. Ở đây, có một "đội quân" trên dưới 50 người đi khắp các vùng trong cả nước kiếm sống bằng nghề và bằng cả những mánh khóe nấu cao hổ thuê.
Cái lý của người làm thuê
Vòng vèo rất lâu tôi mới đến được làng Phú Cường ở xã Lãng Công, nơi có nghề nấu cao... dạo. Bà Ngáng ở Phú Cường, bán nước ở đầu làng nói với tôi: Cô tìm thợ làm "bánh dẻo" hả (tức thợ nấu cao hổ - PV)?. Khó lắm đấy. Người ta đi làm chưa đến đợt về. Bây giờ, nấu cao hổ thuê cũng là vi phạm pháp luật... Trung bình, giá công nấu một nồi cao từ 5-10 kg là 10 triệu đồng; 12-15 kg là 12 triệu đồng cho thợ nấu chính, còn thợ giúp việc 2 người là 3-4 triệu đồng /người và giá tuỳ thoả thuận".
Bà Ngáng úp mở rằng, phải cẩn thận, có vài người làng nấu cao hổ thuê bị công an bắt vì không tố giác tội phạm. Sau khi cầm 50 nghìn đồng của tôi, bà Ngáng chỉ đến một căn nhà trong xóm, tên là Lộc.
Nhìn trước, ngó sau, ông ta hất hàm hỏi: "Mấy ký?" (tức con hổ bao nhiêu kilôgam xương?). "Xuống giá"? (tức trả công bao tiền nhiêu?); "Nấu, chỉ trỏ (tức cò mồi, giới thiệu) định giá (tức xem xương hổ là giả hay thật) hay tất? ".
"Từng công đoạn là bao nhiêu "? - Tôi hỏi. Nấu 10 T (tức 8 triệu đồng /nồi) 5-7kg xương hổ; chỉ trỏ qua điện thoại 4 T; định giá 8 T. Gia chủ còn phải chi tiền ăn uống, đi lại, tiền điện thoại cho quá trình làm việc này.
Tôi vờ phân bua: "Anh có giảm được không? Tôi không phải là đại gia, vì tôi bắt buộc phải nấu cao để làm thuốc chữa bệnh cho người thân thôi". "Mặc cả thì đi chỗ khác nhé, làng này có đến mấy chục người biết nấu cao hổ. Cô có biết, trong 7 ngày làm thuê đó, tôi nơm nớp lo sợ thế nào không? Nếu bị phát hiện, là vướng vào vòng lao lý, khổ cả đời".
Nghề cha truyền, con nối
Qua giới thiệu, tôi gặp được Tường (ở Lãng Công, Sông Lô). Tường chỉ hơn 40 tuổi, ăn mặc bụi bặm, khuôn mặt nghệ sỹ. Theo giới thiệu, Tường là đời thứ 4 của một gia đình có nghề gia truyền nấu cao hổ. Người dẫn tôi gặp Tường nói: "Cô muốn làm thế nào moi được thông tin từ nó thì tuỳ, nhớ đừng "hở" là nhà báo, nó cạch mặt nói cả làng biết thì chết tôi, hết đường về quê mẹ luôn đấy".
Xẻ thịt hổ để nấu cao (ảnh minh họa)
Sau một hồi trà dư, tửu hậu, trong câu chuyện chẳng có đầu, cũng không có cuối, Tường cũng lộ một số bí quyết của công nghệ nấu cao gia truyền của gia đình. Khi còn nhỏ, cứ hè - được nghỉ học là bố cho Tường theo. Lớn thì phụ giúp bố, được bố truyền cho nhiều kinh nghiệm.
Tường bảo, ngày xưa, người ta nấu cao hổ bằng nồi gang 120 (to nhất). Bây giờ người ta nấu bằng nồi inox. Theo Tường, nấu cao bằng bếp âm, đào dưới lòng đất, như kiểu bếp Hoàng Cầm ngày xưa vẫn là chất lượng nhất.
Tường phân tích, cao hổ tốt, chuẩn nhất là nấu 60% xương hổ, còn 40% là đầu sơn dương, hoặc khỉ, gạc nai hoặc yếm rùa... để làm chất kết dính. Ngoài ra phải có "gia vị" là đại hồi và củ thục địa để điều hoà mùi. Xương hổ là hoả, thục địa là thuỷ, hai thứ này điều hoà cho nhau, thì người sử dụng mới không bị nhức đầu, nóng trong.
Làm hổ thì có thợ riêng. Kinh nghiệm của ông và cha tôi nói lại thì, người miền núi, họ làm hổ chuẩn hơn bất kỳ nơi đâu. Họ đem hổ ra suối, nơi nước chảy đôi dòng, nơi có đá cuội, nước trong vắt... vặt lông, bỏ tủy.
Tường giải thích: Chúa sơn lâm ở trên rừng lại được hoà với nước nguồn ở dưới đất rừng thì nó quyện vào nhau, tốt vô cùng về âm - dương. Rửa sạch, để ráo nước, sấy khô. Sau đó, đem xương hổ ngâm với nước nóng (nước ở suối có đá cuội thì càng tốt) được đun với lá trầu và gừng nướng (có người bảo gia chủ ngâm xương với dấm, nước vo gạo, đó là bí quyết gia truyền của họ). Thời gian ngâm là hai ngày. Sau đó, cho xương vào đáy nồi, xếp quanh đáy lên hình vành khăn. Xếp như thế để tiện cho việc múp nước ra ràng.
Nấu cao trong 7 ngày, 7 đêm với những quy trình khắt khe về giờ ra ràng nước. Nước nấu cao, nếu là nước suối thì tốt, còn không, nhất thiết phải là nước mưa mới được. Nước thành phố, được khử hoá chất như bây giờ mà nấu thì khử hết cả hổ, còn gì chất bên trong nữa. Thế mà người ta vẫn nấu, tại vì được thuê mà - Tường nói giọng tưng tửng như thể "chửi" cánh nhà giàu trọc phú, chẳng hiểu biết gì.
Theo Tường, khi nấu 60h đầu tiên, lửa phải cháy rực, sau múc 2/3 nước ra ràng, đúng vào 12h đêm. Nước hai, đun trong 48h thì ra ràng nước và nấu tiếp nước thứ ba. Sau đó, hoà chung ba lần nước ra ràng rồi đun thêm 36h nữa thì được thành phẩm là cao. Tường kể, người ta ngạc nhiên chuyện, 1kg xương hổ cốt, nấu được 1, 4kg cao. Đó là đúng, vì còn gia vị nữa.
Gia truyền chơi xỏ chủ
Đi nấu thuê nhiều thế, có "thó" được ít nào về cho người thân dùng không?- Tôi hỏi.
Tường kể về cái lần ăn cắp duy nhất trong đời như này: “Trong quá trình đun nồi cao, cả gia đình chủ cứ căng mắt ra trông xem tôi có moi xương trong nồi ra cho xương khác vào, giấu xương hổ để đem về hay không. Biết thế, tôi chơi độc. Đang đun, tôi bảo, muốn ăn quả trứng gà luộc. Gia chủ mang vào cho 3 quả. Tôi bỏ vào nồi được vài phút cho trứng chín tới phần lòng trắng, đem ra bóc. Bóc vỏ xong, tôi lấy cớ, trứng chưa chín lòng đỏ, ăn tanh, cho vào nồi xương đun tiếp.
Vài phút sau, gia chủ giục "lấy trứng ra mà ăn". Tôi vờ lấy môi, khuấy một vòng quanh nồi, bảo: Chưa tìm thấy, kệ, chốc ăn cũng được, ngủ tí đã. Tôi vừa ngủ, vừa nằm trong 3h thì dậy và lấy trứng ra ăn. Tôi mời gia chủ, họ ăn thấy đắng, quá đắng, cho tôi tất. Tôi vờ ăn rồi cũng kêu đắng, bảo bỏ đi, thực ra tôi cho vào túi nilon, mang về ngâm rượu. Bao nhiêu chất của xương hổ đã bị trứng hút hết vào nồi cao hổ đó chỉ còn bã mà thôi.
Ý kiến bạn đọc
Có thể bạn quan tâm
Thanh tra dự án trụ sở Bộ Ngoại giao: Chỉ rõ loạt sai phạm có nguy cơ gây lãng phí
Công an TP.HCM bắt diễn viên Trương Ngọc Ánh
Điều tra, xác minh tổ chức tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản tại Campuchia
Công an tỉnh Lai Châu phá chuyên án lừa đảo qua mạng hơn 300 tỷ đồng, bắt 59 đối tượng tại Campuchia
Kiểm tra công tác phòng cháy, chữa cháy phục vụ hội nghị thường niên lần thứ 5
Sôi nổi hoạt động tuyên truyền Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ
Đẩy mạnh tuyên truyền xây dựng “Xã, bản không có ma túy”
Công an Lai Châu thu hồi gần 600 khẩu súng
Tin cùng chuyên mục
Gần 800 cán bộ, giáo viên, học sinh được tuyên truyền về an toàn giao thông
Pháp luật
23/10/2025 11:47
Sáng 23/10, tại Trường Tiểu học số 2 (phường Tân Phong), Đội Tuyên truyền - Điều tra giải quyết tai nạn và Xử lý vi phạm (Phòng Cảnh sát Giao thông - Công an tỉnh) phối hợp cùng Công ty Thương mại và Đầu tư Hòa An Lai Châu tổ chức buổi tuyên truyền Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ cho cán bộ, giáo viên, học sinh nhà trường.
Đẩy mạnh truyền thông, trợ giúp pháp lý cho đồng bào dân tộc thiểu số
Pháp luật
22/10/2025 22:21
Thời gian qua, công tác trợ giúp pháp lý trên địa bàn tỉnh được Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh thực hiện hiệu quả, đặc biệt là ở các địa phương đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Qua đó, từng bước nâng cao hiểu biết, kiến thức về pháp luật; giúp người dân tiếp cận kịp thời các dịch vụ tư vấn, trợ giúp pháp luật; đảm bảo quyền lợi chính đáng của người được trợ giúp pháp lý khi có vướng mắc, phát sinh tranh chấp tại cơ sở.
Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy: Kiểm tra công tác cai nghiện tại Cơ sở cai nghiện ma tuý tỉnh Lai Châu
Pháp luật
21/10/2025 17:12
Sáng 21/10, Đoàn công tác của Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) do Đại tá Nguyễn Văn Cường - Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy làm trưởng đoàn đã đến kiểm tra, làm việc tại Cơ sở cai nghiện ma tuý tỉnh Lai Châu.
Tuyên truyền an toàn giao thông tại Trường Tiểu học San Thàng
Pháp luật
20/10/2025 11:39
Sáng ngày 20/10, Đội Tuyên truyền, điều tra giải quyết tai nạn và xử lý vi phạm (Phòng Cảnh sát Giao thông - Công an tỉnh) phối hợp với Công ty Thương mại và Đầu tư Hòa An, Trường Tiểu học San Thàng (phường Tân Phong) tổ chức tuyên truyền Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và trao mũ bảo hiểm cho học sinh nhà trường.
Xử lý 21 trường hợp vi phạm nồng độ cồn
Pháp luật
19/10/2025 14:01
Thực hiện Điện số 939/HT ngày 15/10/2025 của Cục Cảnh sát Giao thông (CSGT) về việc bố trí lực lượng đồng loạt ra quân kiểm tra chuyên đề nồng độ cồn, ngày 18/10/2025, lực lượng CSGT (Công an tỉnh) đã đồng loạt triển khai cao điểm kiểm tra, xử lý vi phạm quy định về nồng độ cồn trên tất cả các tuyến, địa bàn.
Công an phường Đoàn Kết tuyên truyền, vận động thu hồi vũ khí, vật liệu nổ
Pháp luật
19/10/2025 13:56
Ngày 19/10, Công an phường Đoàn Kết tổ chức tuyên truyền, vận động thu hồi vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ tại tổ dân phố Sùng Chô.
Tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ công tác tư pháp cho cán bộ, công chức cấp xã
Pháp luật
18/10/2025 13:49
Sáng 18/10, Sở Tư pháp tổ chức Hội nghị tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ công tác tư pháp cho cán bộ, công chức cấp xã năm 2025. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến đến các xã, phường trong tỉnh.
Tổng kết công tác phối hợp trong hoạt động tố tụng
Pháp luật
16/10/2025 18:03
Chiều 16/10, tại Viện Kiểm sát nhân dân khu vực 1 – Lai Châu, Liên ngành tố tụng khu vực 1 tổ chức Hội nghị tổng kết công tác phối hợp trong hoạt động tố tụng năm 2025, triển khai nhiệm vụ năm 2026.
9 bị can cùng bị khởi tố, bắt tạm giam liên quan dự án đồng tiền số Antex
Pháp luật
14/10/2025 16:25
Ngoài Shark Bình, 9 người khác cũng bị khởi tố, bắt tạm giam trong vụ án xảy ra ở Tập đoàn NextTech.
Ra quân cao điểm tuyên truyền, vận động toàn dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ
Pháp luật
09/10/2025 22:19
Chiều 9/10, UBND xã Bình Lư tổ chức Hội nghị triển khai kế hoạch cao điểm tuyên truyền, vận động toàn dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trên địa bàn.
Tuyên truyền pháp luật về an toàn giao thông
Pháp luật
09/10/2025 19:20
Ngày 9/10, Phòng Cảnh sát Giao thông (Công an tỉnh) phối hợp với Công ty Thương mại và Đầu tư Hòa An tổ chức tuyên truyền Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ tại Trường THPT Bình Lư và Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THPT Tam Đường.
Cơ quan công an xuất hiện tại tòa nhà trụ sở công ty Shark Bình
Pháp luật
07/10/2025 14:07
Lực lượng chức năng xuất hiện tại tòa nhà trụ sở công ty Shark Nguyễn Hòa Bình vào đêm 6/10 và làm việc tới khoảng 3h sáng ngày 7/10.