Làng nấu cao hổ và những mánh khóe nghề
-
Làng Phú Cường ở xã Lãng Công (Sông Lô, Vĩnh Phúc) có nghề nấu cao hổ từ rất lâu rồi. Ở đây, có một "đội quân" trên dưới 50 người đi khắp các vùng trong cả nước kiếm sống bằng nghề và bằng cả những mánh khóe nấu cao hổ thuê.
Cái lý của người làm thuê
Vòng vèo rất lâu tôi mới đến được làng Phú Cường ở xã Lãng Công, nơi có nghề nấu cao... dạo. Bà Ngáng ở Phú Cường, bán nước ở đầu làng nói với tôi: Cô tìm thợ làm "bánh dẻo" hả (tức thợ nấu cao hổ - PV)?. Khó lắm đấy. Người ta đi làm chưa đến đợt về. Bây giờ, nấu cao hổ thuê cũng là vi phạm pháp luật... Trung bình, giá công nấu một nồi cao từ 5-10 kg là 10 triệu đồng; 12-15 kg là 12 triệu đồng cho thợ nấu chính, còn thợ giúp việc 2 người là 3-4 triệu đồng /người và giá tuỳ thoả thuận".
Bà Ngáng úp mở rằng, phải cẩn thận, có vài người làng nấu cao hổ thuê bị công an bắt vì không tố giác tội phạm. Sau khi cầm 50 nghìn đồng của tôi, bà Ngáng chỉ đến một căn nhà trong xóm, tên là Lộc.
Nhìn trước, ngó sau, ông ta hất hàm hỏi: "Mấy ký?" (tức con hổ bao nhiêu kilôgam xương?). "Xuống giá"? (tức trả công bao tiền nhiêu?); "Nấu, chỉ trỏ (tức cò mồi, giới thiệu) định giá (tức xem xương hổ là giả hay thật) hay tất? ".
"Từng công đoạn là bao nhiêu "? - Tôi hỏi. Nấu 10 T (tức 8 triệu đồng /nồi) 5-7kg xương hổ; chỉ trỏ qua điện thoại 4 T; định giá 8 T. Gia chủ còn phải chi tiền ăn uống, đi lại, tiền điện thoại cho quá trình làm việc này.
Tôi vờ phân bua: "Anh có giảm được không? Tôi không phải là đại gia, vì tôi bắt buộc phải nấu cao để làm thuốc chữa bệnh cho người thân thôi". "Mặc cả thì đi chỗ khác nhé, làng này có đến mấy chục người biết nấu cao hổ. Cô có biết, trong 7 ngày làm thuê đó, tôi nơm nớp lo sợ thế nào không? Nếu bị phát hiện, là vướng vào vòng lao lý, khổ cả đời".
Nghề cha truyền, con nối
Qua giới thiệu, tôi gặp được Tường (ở Lãng Công, Sông Lô). Tường chỉ hơn 40 tuổi, ăn mặc bụi bặm, khuôn mặt nghệ sỹ. Theo giới thiệu, Tường là đời thứ 4 của một gia đình có nghề gia truyền nấu cao hổ. Người dẫn tôi gặp Tường nói: "Cô muốn làm thế nào moi được thông tin từ nó thì tuỳ, nhớ đừng "hở" là nhà báo, nó cạch mặt nói cả làng biết thì chết tôi, hết đường về quê mẹ luôn đấy".
Xẻ thịt hổ để nấu cao (ảnh minh họa)
Sau một hồi trà dư, tửu hậu, trong câu chuyện chẳng có đầu, cũng không có cuối, Tường cũng lộ một số bí quyết của công nghệ nấu cao gia truyền của gia đình. Khi còn nhỏ, cứ hè - được nghỉ học là bố cho Tường theo. Lớn thì phụ giúp bố, được bố truyền cho nhiều kinh nghiệm.
Tường bảo, ngày xưa, người ta nấu cao hổ bằng nồi gang 120 (to nhất). Bây giờ người ta nấu bằng nồi inox. Theo Tường, nấu cao bằng bếp âm, đào dưới lòng đất, như kiểu bếp Hoàng Cầm ngày xưa vẫn là chất lượng nhất.
Tường phân tích, cao hổ tốt, chuẩn nhất là nấu 60% xương hổ, còn 40% là đầu sơn dương, hoặc khỉ, gạc nai hoặc yếm rùa... để làm chất kết dính. Ngoài ra phải có "gia vị" là đại hồi và củ thục địa để điều hoà mùi. Xương hổ là hoả, thục địa là thuỷ, hai thứ này điều hoà cho nhau, thì người sử dụng mới không bị nhức đầu, nóng trong.
Làm hổ thì có thợ riêng. Kinh nghiệm của ông và cha tôi nói lại thì, người miền núi, họ làm hổ chuẩn hơn bất kỳ nơi đâu. Họ đem hổ ra suối, nơi nước chảy đôi dòng, nơi có đá cuội, nước trong vắt... vặt lông, bỏ tủy.
Tường giải thích: Chúa sơn lâm ở trên rừng lại được hoà với nước nguồn ở dưới đất rừng thì nó quyện vào nhau, tốt vô cùng về âm - dương. Rửa sạch, để ráo nước, sấy khô. Sau đó, đem xương hổ ngâm với nước nóng (nước ở suối có đá cuội thì càng tốt) được đun với lá trầu và gừng nướng (có người bảo gia chủ ngâm xương với dấm, nước vo gạo, đó là bí quyết gia truyền của họ). Thời gian ngâm là hai ngày. Sau đó, cho xương vào đáy nồi, xếp quanh đáy lên hình vành khăn. Xếp như thế để tiện cho việc múp nước ra ràng.
Nấu cao trong 7 ngày, 7 đêm với những quy trình khắt khe về giờ ra ràng nước. Nước nấu cao, nếu là nước suối thì tốt, còn không, nhất thiết phải là nước mưa mới được. Nước thành phố, được khử hoá chất như bây giờ mà nấu thì khử hết cả hổ, còn gì chất bên trong nữa. Thế mà người ta vẫn nấu, tại vì được thuê mà - Tường nói giọng tưng tửng như thể "chửi" cánh nhà giàu trọc phú, chẳng hiểu biết gì.
Theo Tường, khi nấu 60h đầu tiên, lửa phải cháy rực, sau múc 2/3 nước ra ràng, đúng vào 12h đêm. Nước hai, đun trong 48h thì ra ràng nước và nấu tiếp nước thứ ba. Sau đó, hoà chung ba lần nước ra ràng rồi đun thêm 36h nữa thì được thành phẩm là cao. Tường kể, người ta ngạc nhiên chuyện, 1kg xương hổ cốt, nấu được 1, 4kg cao. Đó là đúng, vì còn gia vị nữa.
Gia truyền chơi xỏ chủ
Đi nấu thuê nhiều thế, có "thó" được ít nào về cho người thân dùng không?- Tôi hỏi.
Tường kể về cái lần ăn cắp duy nhất trong đời như này: “Trong quá trình đun nồi cao, cả gia đình chủ cứ căng mắt ra trông xem tôi có moi xương trong nồi ra cho xương khác vào, giấu xương hổ để đem về hay không. Biết thế, tôi chơi độc. Đang đun, tôi bảo, muốn ăn quả trứng gà luộc. Gia chủ mang vào cho 3 quả. Tôi bỏ vào nồi được vài phút cho trứng chín tới phần lòng trắng, đem ra bóc. Bóc vỏ xong, tôi lấy cớ, trứng chưa chín lòng đỏ, ăn tanh, cho vào nồi xương đun tiếp.
Vài phút sau, gia chủ giục "lấy trứng ra mà ăn". Tôi vờ lấy môi, khuấy một vòng quanh nồi, bảo: Chưa tìm thấy, kệ, chốc ăn cũng được, ngủ tí đã. Tôi vừa ngủ, vừa nằm trong 3h thì dậy và lấy trứng ra ăn. Tôi mời gia chủ, họ ăn thấy đắng, quá đắng, cho tôi tất. Tôi vờ ăn rồi cũng kêu đắng, bảo bỏ đi, thực ra tôi cho vào túi nilon, mang về ngâm rượu. Bao nhiêu chất của xương hổ đã bị trứng hút hết vào nồi cao hổ đó chỉ còn bã mà thôi.
Ý kiến bạn đọc
Có thể bạn quan tâm
Giám đốc Công an Hà Nội thông tin về việc bắt giữ Mr Hunter Lê Khắc Ngọ
Cho bạn mượn xe máy rồi tai nạn chết người, nam sinh bị khởi tố
Bồi huấn nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy, cứu nạn cứu hộ và thực tập phương án năm 2025
Tổng kết công tác Kiểm sát năm 2025
Đa dạng hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật
Tỉnh ủy, UBND tỉnh biểu dương khen thưởng Ban Chuyên án 0525L
Khởi tố thêm 1 bị can giúp Hoàng Hường che giấu doanh thu
Hội nghị tổng kết công tác phối hợp liên ngành tố tụng năm 2025
Tin cùng chuyên mục
Hội nghị đánh giá kết quả hoạt động của Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm tỉnh
Pháp luật
06/11/2025 20:37
Chiều ngày 6/11, Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh (Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm tỉnh) tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả hoạt động 10 tháng đầu năm 2025 và kết quả 1 tháng thực hiện cao điểm tuyên truyền, vận động, đấu tranh với tội phạm, vi pháp pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
Hội nghị tuyên truyền, phổ biến chính sách thuế mới
Pháp luật
05/11/2025 20:31
Ngày 5/11, tại xã Than Uyên, Thuế Cơ sở 2 tỉnh Lai Châu tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến chính sách mới cho cá nhân, hộ kinh doanh về chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế khi xóa bỏ thuế khoán từ ngày 1/1/2026.
85 cán bộ công an được tập huấn, hướng dẫn kỹ năng huấn luyện lái xe gắn máy an toàn
Pháp luật
05/11/2025 15:22
Ngày 5/11, Công an tỉnh tổ chức lớp Tập huấn nghiệp vụ hướng dẫn kỹ năng huấn luyện lái xe gắn máy an toàn cho 85 đồng chí thuộc lực lượng Cảnh sát Giao thông (CSGT) và công an xã, phường năm 2025.
Thanh tra dự án trụ sở Bộ Ngoại giao: Chỉ rõ loạt sai phạm có nguy cơ gây lãng phí
Pháp luật
01/11/2025 08:02
Thanh tra Chính phủ kết luận Dự án xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao đã bị chậm tiến độ hơn 10 năm, qua 4 lần điều chỉnh, không đạt được mục tiêu đã đề ra và có nguy cơ gây lãng phí ở một số nội dung.
Công an TP.HCM bắt diễn viên Trương Ngọc Ánh
Pháp luật
31/10/2025 22:45
Cơ quan Cảnh sát điều tra (Phòng Cảnh sát kinh tế) Công an TP.HCM ngày 31/10 đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam Trương Ngọc Ánh (nghệ sĩ, diễn viên) để điều tra hành vi “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Điều tra, xác minh tổ chức tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản tại Campuchia
Pháp luật
31/10/2025 20:46
Chiều 31/10, Ban Chuyên án 0525L Công an tỉnh Lai Châu tổ chức Điều tra, xác minh tổ chức tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoạt động tại tỉnh Kampot (Vương quốc Campuchia).
Công an tỉnh Lai Châu phá chuyên án lừa đảo qua mạng hơn 300 tỷ đồng, bắt 59 đối tượng tại Campuchia
Pháp luật
29/10/2025 16:54
Sáng 29/10/2025, Đoàn công tác Công an tỉnh Lai Châu do Đại tá Phạm Hải Đăng - Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) làm Trưởng Đoàn phối hợp Cơ quan đại diện Bộ Công an Việt Nam tại Campuchia, Cục Cảnh sát Hình sự Bộ Công an và lực lượng chức năng của Campuchia triệt phá thành công chuyên án lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, bắt giữ 59 đối tượng, thu nhiều tang vật, chứng cứ liên quan đến vụ án.
Kiểm tra công tác phòng cháy, chữa cháy phục vụ hội nghị thường niên lần thứ 5
Xã Hội
28/10/2025 17:59
Chiều 28/10, Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (Công an tỉnh) tổ chức kiểm tra công tác an toàn phòng cháy, chữa cháy (PCCC) tại khách sạn, cơ sở lưu trú phục vụ Hội nghị thường niên lần thứ 5 giữa Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh: Lai Châu, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên (Việt Nam) và Bí thư Tỉnh ủy Vân Nam (Trung Quốc).
Sôi nổi hoạt động tuyên truyền Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ
Pháp luật
27/10/2025 11:59
Sáng 27/10, Đội Tuyên truyền, điều tra giải quyết tai nạn và xử lý vi phạm (Phòng Cảnh sát Giao thông - Công an tỉnh) phối hợp với Công ty Thương mại và Đầu tư Hòa An Lai Châu tổ chức tuyên truyền Luật Trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ tại Trường Tiểu học Quyết Thắng và Trường THPT Quyết Thắng.
Đẩy mạnh tuyên truyền xây dựng “Xã, bản không có ma túy”
Pháp luật
26/10/2025 22:37
Thực hiện Kế hoạch số 555/KH-UBND ngày 9/9/2025 của UBND xã Pa Tần về xây dựng thành công “Xã, bản không có ma túy” năm 2025 và duy trì xã không có ma túy giai đoạn 2026 - 2030, Công an xã phối hợp với Đồn Biên phòng Pa Tần và đại diện các thôn, bản đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia phòng, chống tội phạm ma túy và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
Công an Lai Châu thu hồi gần 600 khẩu súng
Pháp luật
24/10/2025 17:53
Thông tin từ Công an tỉnh Lai Châu cho biết: qua 15 ngày triển khai, lực lượng Công an đã vận động nhân dân tự giác giao nộp 587 khẩu súng các loại gồm: 412 khẩu súng kíp, 96 khẩu súng hơi PCP; 75 khẩu súng cồn; 3 khẩu súng thể thao, 01 khẩu súng AK; 20kg đạn bi súng kíp và 5 viên đạn AK.
Gần 800 cán bộ, giáo viên, học sinh được tuyên truyền về an toàn giao thông
Pháp luật
23/10/2025 11:47
Sáng 23/10, tại Trường Tiểu học số 2 (phường Tân Phong), Đội Tuyên truyền - Điều tra giải quyết tai nạn và Xử lý vi phạm (Phòng Cảnh sát Giao thông - Công an tỉnh) phối hợp cùng Công ty Thương mại và Đầu tư Hòa An Lai Châu tổ chức buổi tuyên truyền Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ cho cán bộ, giáo viên, học sinh nhà trường.