Anh Hoàng Văn Địa là Chủ tịch xã Tân Thanh, huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn. Chẳng giống mấy vị quan chức dưới xuôi bằng cách này cách khác “leo lên” được vị trí cao thì tìm đủ mọi thủ đoạn che quá khứ nếu nó không tốt đẹp, Hoàng Văn Địa khác hẳn. Có ai hỏi, anh cười hiền lành tông tốc kể về thời tuổi trẻ của mình: “Mình nghiện. Mình làm cai cửu vạn, đầu gấu, bảo kê bến bãi. Tóm lại là đủ hết, chẳng thiếu thứ gì. Nhưng rồi mình vứt bỏ hết. Làm việc tốt thì Đảng tin, nhân dân tin, có vậy thôi. Mình làm chủ tịch xã đến bây giờ là hai nhiệm kỳ rồi đấy”.

Hoàng Văn Địa sinh năm 1965, tại Tân Thanh. Ngày ấy, đây là mảnh đất nghèo nàn, heo hút. Nhà nghèo, học chưa hết cấp 3 thì Địa bỏ dở ở nhà làm ruộng. Nhưng Tân Thanh núi nhiều, ruộng ít, vốn hăng hái, anh xung phong tham gia công tác dân quân xã và được tín nhiệm làm tới chức trung đội trưởng.

Đầu năm 1983, Địa được cử đi học sơ cấp lý luận rồi về làm cán bộ lưu động chuyên đi vận động nhân dân nộp thuế cho UBND huyện. Công việc vất vả, địa bàn rộng, quanh năm suốt tháng phải lội suối trèo non nên chỉ được một thời gian là Địa nản. Anh bỏ phứt công việc nhà nước về nhà nuôi trâu.

Cho tới đầu năm 90 của thế kỷ trước là lúc đất nước đổi mới, quan hệ biên giới trở lại bình thường, giao thương bắt đầu phát triển. Lúc này Tân Thanh cựa mình trở thành một đầu mối trung chuyển hàng hóa giữa hai nước. Vốn đầu óc lanh lợi, nhạy bén, tranh thủ lúc đó mọi sự quản lý của nhà nước còn lỏng lẻo, Địa tuyển mộ, chiêu nạp dưới trướng một đám thanh niên thuê đất mở bãi trông xe thu phí.

Ngày ấy, xe tải từ dưới xuôi kéo nhau lên biên giới “ăn hàng” tấp nập. Hàng hóa Trung Quốc theo đường mòn tiểu ngạch chuyển sang ùn ùn. Bãi xe của Địa là nơi đầu tiên của Tân Thanh có người đứng ra tổ chức cho xe tập kết và vận chuyển bốc xếp hàng hóa cho đám dân buôn. Mọi sự chỉ đạo và “thu phí” đều do một mình Địa quyết.

Hàng trăm đầu xe ra vào mỗi ngày, hàng trăm tấn hàng hóa muốn đi hay ở đều phải có một khoản tiền riêng cho Địa. Lúc đó ở cái xó núi này Địa nhanh chóng trở thành đại gia. Đó là còn chưa kể đến những khoản thu từ đám “cửu vạn” đóng “hụi chết” hàng tuần. Cái uy cũ từ thời làm trung đội trưởng dân quân và cán bộ đốc thuế của Địa khiến cho khá nhiều kẻ phải kiêng dè không dám qua mặt.

“Ngồi trên đống tiền, chú bảo một thanh niên như anh lúc đó biết tiêu gì cho hết? Thế là giải sầu bằng heroin thôi”, Địa cười hồi tưởng lại quá khứ. Hồi ấy, ma túy chưa bị đánh mạnh như bây giờ. Khi mà các đại ca bãi vàng còn làm “dân bẹp tai” với bàn đèn thuốc phiện thì lúc này Địa đã dùng heroin. Với thu nhập lúc đó thì một bữa heroin với Địa rẻ như rau muống. “Tiền thuốc một ngày chỉ bằng 1/50 thu nhập thì việc gì phải ngại”, Địa bảo vậy.

Khi UBND huyện dẹp mạnh nạn đầu gấu bốc vác và giải thể toàn bộ bãi xe, thu nhập không còn, Địa quay về nhà với số tiền tích cóp được. Nhưng người nghiện tiền núi cũng phải lở, số tiền bao năm của Địa bay theo làn khói, cuộc đời anh lại “quay trở về với cái máng lợn”. Không chịu nổi những cơn đói thuốc, Địa quyết tâm cai nghiện. Anh kể: “Ngày ấy làm gì có thuốc cai, mình nằm ở nhà tự đánh vật với những cơn cuồng loạn đến điên dại. Tổng cộng cai 3 lần. Đến lần thứ ba là đoạn tuyệt hẳn cho tới bây giờ”.

Một thằng nghiện, quá khứ lại có vết, muốn làm lại thì chỉ có đi học. Nghĩ vậy nên năm 1998 Địa tự tìm xuống Hưng Yên theo học trường Trung cấp Tài chính Kế toán. Hai năm sau anh quay về, lúc này nạn nghiện hút trong xã tràn lan. Thấy vậy anh lập tức tìm đến nhà các con nghiện lấy bản thân làm ví dụ để giúp thanh niên cai nghiện.

Dần dần mọi người tin là anh cai được, lại thấy Địa quá nhiệt tình nên bầu làm phó thôn kiêm luôn giáo dục viên đồng đẳng. Ba năm sau, lòng tin của người dân với ông phó thôn đã ăn sâu bén rễ, Địa được kết nạp Đảng và tới năm 2004 thì được bà con tín nhiệm giới thiệu ra ứng cử đại biểu HĐND xã. Số phiếu tín nhiệm của Địa lên tới 84%. 

Nhờ liên tục hoạt động tích cực, năm tiếp theo Đảng bộ xã lại giới thiệu anh vào cấp ủy và trúng cử. Tới năm 2006, khi bầu bổ sung HĐND, Địa trúng cử Phó chủ tịch UBND xã Tân Thanh. Cũng năm đó khi ông Chủ tịch mất, anh lại được HĐND bầu bổ sung và trúng luôn chức chủ tịch. Năm 2011 anh tái trúng cử chức chủ tịch xã nhiệm kỳ 2.

Địa bảo: “Tôi thoát khỏi vũng bùn ngày trước là nhờ lòng tin của người dân. Vì thế được như bây giờ, tôi sẽ luôn làm việc vì những gì bà con đã tin tưởng và giao phó. Tấm lòng của nhân dân lúc nào cũng rộng mở và họ sẵn sàng dành cho mọi cuộc đời lầm lạc những lá phiếu bao dung”