
Đào tạo theo Chương trình tiên tiến: Đột phá để đổi mới giáo dục đại học

![]() |
Giờ học trên máy của sinh viên ngành địa lý hệ cử nhân khoa học tài năng tại Trường Đại học Khoa học tự nhiên. |
Ngành không "hot" vẫn khó tuyển sinh
CTTT là các chương trình đào tạo có chất lượng hiện đang được áp dụng giảng dạy ở những trường ĐH có uy tín trên thế giới, đặc biệt ở các nước phát triển. CTTT được "nhập khẩu" để đào tạo tại các trường ĐH của nước ta không chỉ là nội dung, giáo trình, tài liệu mà còn bao gồm cả yêu cầu về đội ngũ giảng viên, phương pháp giảng dạy - học tập và được đào tạo bằng tiếng Anh.
Theo Thứ trưởng Bộ GD- ĐT Bùi Văn Ga, đề án được triển khai thí điểm từ năm 2006 và đến nay đã có 23 trường ĐH trong cả nước hợp tác với 22 trường ĐH trên thế giới (hầu hết nằm trong top 200 theo bảng xếp hạng của US News) để thực hiện 35 CTTT. Hiện tổng số SV theo học 2 khóa đầu của CTTT là 2.130 em. Kết quả học tập của SV cho thấy chất lượng đào tạo CTTT đã được nâng lên, gần như 100% số SV tốt nghiệp có việc làm, được các cơ quan sử dụng đánh giá tốt. Theo kết quả tự đánh giá của các trường đào tạo theo CTTT và đánh giá xếp hạng của Bộ GD-ĐT, Trường ĐH KHTN (ĐH Quốc gia Hà Nội) là đơn vị dẫn đầu trong việc triển khai đào tạo theo CTTT.
Tuy nhiên, với chính Trường ĐH KHTN (ĐH Quốc gia Hà Nội), việc tuyển sinh vẫn là một vấn đề khó khăn. Theo Hiệu trưởng Bùi Duy Cam, một phần là do việc tuyên truyền, quảng bá chưa tốt, một phần SV cho rằng đây là ngành không hấp dẫn, khi ra trường khó kiếm việc làm.
Một số ý kiến e ngại học phí ở mức cao của CTTT là trở ngại lớn cho tuyển sinh. Song theo Phó hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, ông Nguyễn Cảnh Lương: Khó tuyển hay dễ tuyển là do ngành chứ không phải do học phí. Ông Lương lấy ví dụ: CTTT của ngành khoa học vật liệu có học phí chỉ bằng mức đại trà nhưng vẫn vắng SV trong khi ngành điện - điện tử, dù được công bố trước mức học phí cao gấp 3 lần song vẫn có rất đông SV.
"Sống" tốt để làm "đầu tàu"
Kinh phí Nhà nước hỗ trợ cho chương trình còn hạn chế, theo chế độ bình quân nên một số trường đào tạo theo CTTT khối ngành kỹ thuật, công nghệ gặp nhiều khó khăn. Theo Vụ trưởng Vụ GD ĐH Trần Thị Hà: Có nhiều CTTT được các trường triển khai rất dễ tuyển sinh, thu được nhiều tiền, song đó không phải là mục đích chính của CTTT. Các khối ngành chưa có sức hút với sinh viên như kỹ thuật, công nghệ, khoa học cơ bản, nông - lâm… rất cần phải được tập trung đầu tư. Bộ GD-ĐT sẽ có các chính sách hỗ trợ cho các khối ngành này. Tuy nhiên, bà Hà cũng nêu ra một thực tế: chương trình khoa học cơ bản của ĐH KHTN, học phí thấp nhất (1,8 triệu đồng/năm) nhưng được Bộ đánh giá là triển khai tốt nhất. Như vậy, vấn đề quan trọng là cách tổ chức triển khai.
Một trong những hạn chế dễ thấy khác ở các CTTT là đội ngũ giảng viên Việt Nam giảng dạy các môn khoa học cơ bản, cơ sở bằng tiếng Anh còn thiếu và yếu. Việc mời giảng viên nước ngoài tham gia không dễ, phần do kinh phí hạn hẹp, phần do khó khăn về thời gian, các môn học vì thế thường bị động. Hiện, số lượng giảng viên nước ngoài tham gia giảng dạy CTTT khóa tuyển sinh 2006 chỉ đạt trên 50% so với kế hoạch của các trường. Nhiều trường chỉ mời được 30-40% giảng viên nước ngoài tham gia giảng dạy.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận thẳng thắn bay tỏ quan điểm: Bước đầu, khi CTTT còn non yếu, vừa làm, vừa học thì cần có cơ chế đỡ đầu, quan tâm đặc biệt, đầu tư thích đáng. Nhưng cũng vì là CTTT nên về lâu dài chương trình phải "sống" được một cách tự chủ độc lập để trở thành "đầu tàu" kéo những toa tàu khác. Ông cũng nhấn mạnh: Mục tiêu quan trọng của CTTT là tạo điều kiện xây dựng và phát triển một số ngành đào tạo, khoa, trường ĐH mạnh, đạt chuẩn khu vực và quốc tế, góp phần nâng cao chất lượng cũng như triển khai việc đổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục ĐH Việt Nam.
Để có câu trả lời rõ hơn về kết quả của các CTTT, Vụ trưởng Trần Thị Hà cho biết thêm, năm nay 10 CTTT khóa đầu tiên sẽ kết thúc và sẽ được tiến hành đánh giá bởi Mạng lưới chất lượng châu Á - Thái Bình Dương. Cùng với đánh giá kết quả, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho rằng, cần phải đánh giá cả hiệu quả kinh tế và xã hội, trong và ngoài ngành. Trên cơ sở đánh giá kết quả và hiệu quả, quan điểm của Bộ GD-ĐT là sẽ phải nhân rộng để CTTT không phải là hiện tượng cá biệt. Mà muốn được như thế phải tạo được sự đồng hướng về lợi ích của cả sinh viên, giáo viên, nhà trường và xã hội. Đây là bài toán phải được giải trong thời gian tới để CTTT có thể trở thành "đầu tàu" đủ mã lực kéo theo "con tàu" GDĐH như mục tiêu đã đề ra.
Ý kiến bạn đọc
Có thể bạn quan tâm

Tiếp nối những “mùa quả ngọt”

Bộ GD-ĐT sửa đổi, bổ sung một số nội dung các môn học Lịch sử và Địa lý

Đổi mới phương thức hoạt động, góp phần thiết thực vào mục tiêu xã hội học tập, khơi dậy văn hóa học tập trong toàn dân

Đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh dự Lễ Khai giảng năm học mới tại Trường Cao đẳng Lai Châu

Tưng bừng khai giảng năm học mới 2025 - 2026

Chính phủ quy định 14 đối tượng được miễn học phí

Vững tin bước vào năm học mới

Điểm chuẩn Trường đại học Sư phạm Hà Nội cao nhất 29,06 điểm
Tin cùng chuyên mục
Trao bằng tốt nghiệp cho học sinh hệ trung cấp khóa học 2023 - 2025.
Xã Hội
22/08/2025 22:41
Chiều ngày 22/8, Trường Cao đẳng Lai Châu long trọng tổ chức Lễ bế giảng và trao bằng tốt nghiệp cho học sinh hệ trung cấp khóa học 2023 - 2025.

Tập huấn nâng cao môi trường học tập và giáo dục đáp ứng giới cho học sinh dân tộc thiểu số
Giáo dục
20/08/2025 15:52
Từ (20-26/8), Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) phối hợp với Dự án Plan tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao môi trường học tập và giáo dục đáp ứng giới cho học sinh dân tộc thiểu số.

Bí thư Tỉnh ủy Giàng Páo Mỷ kiểm tra phương án xây dựng Trường Phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học và THCS xã Phong Thổ
Chính trị
10/08/2025 22:05
Chiều 10/8, Đoàn công tác của tỉnh do đồng chí Giàng Páo Mỷ - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh làm Trưởng đoàn đã kiểm tra phương án xây dựng Trường Phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học và THCS xã Phong Thổ để chuẩn bị khởi công xây dựng nhân Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025).

Triển khai nhiệm vụ năm học 2025 - 2026 và biểu dương điển hình tiên tiến giai đoạn 2020 - 2025
Xã Hội
08/08/2025 20:59
Chiều 8/8, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tổ chức Hội nghị tổng kết năm học 2024-2025, triển khai nhiệm vụ năm học 2025-2026 và biểu dương điển hình tiên tiến giai đoạn 2020-2025.

Học sinh Việt Nam đạt 4 huy chương Olympic Tin học quốc tế năm 2025
Giáo dục
02/08/2025 22:31
Đội tuyển quốc gia Việt Nam dự thi Olympic Tin học quốc tế (IOI) năm 2025 tại thủ đô Sucre, Bolivia có 4 học sinh; cả 4 em đều xuất sắc đạt huy chương với thành tích 1 Huy chương Vàng, 2 Huy chương Bạc và 1 Huy chương Đồng.

Gần 850 nghìn thí sinh đăng ký hơn 7,6 triệu nguyện vọng xét tuyển đại học, cao đẳng
Giáo dục
28/07/2025 22:45
Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, số lượng thí sinh đăng ký xét tuyển đại học, cao đẳng năm 2025 là 849.544 người; số nguyện vọng đăng ký xét tuyển là 7.615.560 nguyện vọng. Trung bình, mỗi thí sinh đã đăng ký 8,96 nguyện vọng.

Học sinh Việt Nam đạt 5 huy chương Olympic Vật lý quốc tế IPhO 2025
Giáo dục
24/07/2025 11:00
Đội tuyển quốc gia Việt Nam có 5 học sinh dự thi Olympic Vật lý quốc tế IPhO năm 2025 được tổ chức tại nước Cộng hòa Pháp, đã xuất sắc đạt 5 huy chương, gồm 1 Huy chương Vàng và 4 Huy chương Bạc.

Quản lý, bảo vệ tài sản trường học dịp hè
Giáo dục
24/07/2025 10:57
Năm học kết thúc, thầy, cô giáo và học sinh bước vào kỳ nghỉ hè kéo dài, đây là thời điểm tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn tài sản của các nhà trường. Nhận thức rõ điều đó, xã Pa Tần chủ động phối hợp với các đơn vị trường trên địa bàn, Công an xã và các đơn vị liên quan triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý, bảo vệ tài sản trường học trong kỳ nghỉ hè năm 2025.

Điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông của thí sinh thấp hơn điểm học bạ
Giáo dục
23/07/2025 09:03
Theo bảng tương quan giữa điểm các môn thi tốt nghiệp THPT năm 2025 với điểm trung bình các môn học THPT được Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố, điểm thi tốt nghiệp của tất cả các môn đều thấp hơn điểm học bạ; môn Toán và Tiếng Anh thấp hơn lần lượt là 2,25 và 1,57 điểm.

Miễn, hỗ trợ học phí: Một chính sách nhân văn, hợp lòng người
Giáo dục
21/07/2025 06:58
Nghị quyết số 217/2025/QH15 là dấu mốc quan trọng, thể hiện tính ưu việt trong chính sách giáo dục của Việt Nam, đáp ứng mong mỏi của đông đảo người dân.

Chính thức công bố điểm thi tốt nghiệp THPT 2025
Giáo dục
16/07/2025 09:36
8 giờ sáng nay, 16/7, các hội đồng thi của cả nước chính thức công bố điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Từ thời điểm này, thí sinh có thể tra cứu kết quả điểm thi của mình.

Phổ điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2025
Giáo dục
15/07/2025 16:35
Chiều 15/7, Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố phổ điểm các môn Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 tại Hội nghị do Thứ trưởng Thường trực Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng, Trưởng Ban chỉ đạo cấp quốc gia Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024 cùng lãnh đạo Cục quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì.