Từ rủi ro bệnh tật…

Trong lúc bà nguyễn thị Lượng (sinh năm 1960, vợ ông Cải) nhanh nhẹn pha trà, rót nước tiếp khách, ông Cải kể cho chúng tôi nghe nguyên do ông biết đến bài thuốc chữa bệnh liệt : Năm 1990, gia đình anh Cải ở tỉnh Lai Châu (cũ, nay là thị xã Mường Lay). Chị Lượng tuy mới 30 tuổi nhưng đã bị liệt cứng, thuộc loại bệnh liệt toàn thân không rõ nguyên nhân. 2 vợ chồng đang là công nhân Nhà máy đường công nghiệp xã Chăn Nưa, huyện Sìn Hồ đều phải nghỉ mất sức. Toàn bộ số tiền nhận 1 lần theo chế độ nghỉ của 2 vợ chồng đều sử dụng chữa bệnh cho chị Lượng.

Không thể kể hết những nỗi vất vả của anh Cải trong khoảng thời gian chị Lượng điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh (cũ), trong khi đó, con gái lớn nhà anh chị mới hơn 4 tuổi, con gái út gần 1 tuổi. Năm 1992, anh Cải đưa chị Lượng và 2 con gái về huyện Tam Đường (cũ, nay là thành phố Lai Châu) ở cùng ông bà nội tại bản Phan Lìn để thuận tiện chăm sóc vợ, con.

Vợ chồng ông Cải trồng các loại thuốc xung quanh nhà để chữa trị các loại bệnh.

Một lần, em rể anh Cải là anh Trần Quốc Việt sống ở tỉnh Tuyên Quang lên thăm gia đình và thấy chị Lượng nằm liệt trên giường, không cử động được. Anh Việt bảo anh Cải: Em biết 1 loại cây thuốc của dân tộc Nùng ở quê em xông hơi có thể chữa trị bệnh liệt nhưng không biết địa phương này có loại thuốc ấy không vì đây là loại cây leo sống ở trong rừng sâu. Hay anh em mình thử tìm xem.

… đến bài thuốc hiệu quả

“Có bệnh thì vái tứ phương” nên mình quyết định đi tìm thuốc cùng em rể vì từ khi vợ mình bị liệt, gia đình vất vả, các con gái còn nhỏ không có mẹ chăm sóc cũng rất nheo nhóc – ông Cải bồi hồi kể lại. Thật may vì người em rể nắm rõ hình dáng, khu vực cây thuốc sống và bí quyết chữa trị nên đã truyền lại cho anh Cải biết rằng cây mía nướng (tên do dân tộc Nùng ở tỉnh Tuyên Quang đặt) có mùi thơm như mùi mía nướng. Lá thuốc chỉ có tác dụng khi còn tươi.

Về đến nhà, anh Cải sơ chế cây thuốc tươi ngay theo hướng dẫn của em rể (Băm nhỏ thuốc, cho vào cối giã. Do cây thuốc có mùi hắc nên người trực tiếp sơ chế thường xuyên bị hắt hơi). Sao thuốc đã giã bằng chảo, xoong nhôm dày. Trước khi bỏ thuốc ra, đổ một chén rượu nhỏ lên bề mặt đám lá thuốc rồi gói thuốc vào túi vải sạch. Nếu người bị liệt cứng toàn thân thì toàn bộ cơ thể nằm lên túi lá thuốc; người bệnh bị liệt một bộ phận cơ thể thì dùng túi thuốc đặt lên bộ phận bị liệt của cơ thể. Khi cho người bệnh xông thuốc thì túi thuốc phải luôn nóng, ấm (thuốc nguội phải sao lại). Trời nóng nằm từ 1,5 - 2 giờ; trời rét nằm từ 2 - 3 giờ.

Sau khi điều trị tai biến mạch máu não bằng lá thuốc tươi xông hơi, ông Nguyễn Hồng Cương - nguyên Trưởng Phòng Kế hoạch Tài chính huyện Mường Tè phần nào hồi phục sức khỏe.

Không thể kể hết nỗi vui mừng của anh Cải khi chỉ sau 24 tiếng đồng hồ thì chị Lượng đã cử động được ngón tay, ngón chân. Cùng với việc xông thuốc cho người bệnh liên tục đến khi các bộ phận bị liệt cử động được, anh còn hỗ trợ vợ vận động nhẹ. Sau 1 tuần, chị Lượng có thể tự lăn đi, lăn lại trên giường. Lúc này anh Cải lại xoa bóp chân tay cho chị hàng ngày và kiên trì giúp chị tập vận động cơ thể tại chỗ. 1 tháng sau vợ anh ngồi dậy được. 6 tháng sau tập đứng, 1 năm sau thì đi lại bình thường.

Cần nhân rộng bài thuốc chữa bệnh liệt

Trong câu chuyện quá khứ, ông Cải chia sẻ thêm với chúng tôi rằng sau khi vợ khỏi bệnh, ông thường tìm các loại cây thuốc trồng xung quanh nhà để chữa trị một số loại bệnh thông thường. Riêng cây mía nướng thì chỉ hợp trồng ở dưới tán rừng già nên khi có người cần giúp chữa trị đến tìm, ông mới lặn lội đi kiếm thuốc giúp.

Sau hơn 20 năm, ông Cải thấy bài thuốc có tác dụng chữa các bệnh bại liệt liên quan đến hệ thần kinh cơ thể gồm: Viêm dây thần kinh cơ dẫn tới liệt; tai biến mạch máu não dẫn tới liệt (bệnh này phải chữa ngay, để quá 3 tháng khả năng phục hồi thấp, với người càng nhiều tuổi thì khả năng phục hồi người bệnh càng thấp). Tuy nhiên, bài thuốc này không chữa được các bệnh bại liệt do nguyên nhân chấn thương và các nguyên nhân khác không liên quan đến hệ thần kinh.

Từ năm 1994 đến nay, ông Cải đã chữa trị cho nhiều người bị liệt khỏi bệnh hoặc có tiến triển bệnh tốt hơn trước. Điển hình như trường hợp bệnh của ông Nguyễn Hồng Cương - nguyên Trưởng Phòng Kế hoạch Tài chính huyện Mường Tè bị liệt toàn thân vì bệnh tai biến mạch máu não; ông Lường Văn Lào - nguyên Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh bị liệt phần thắt lưng, hông do viêm dây thần kinh cơ ở thắt lưng, hông, thuộc loại bệnh liệt cứng không cúi người xuống được…

Ông Cải luôn tâm đắc với bài thuốc vì mục đích của ông không phải là kinh doanh kiếm lời mà ông chỉ giúp những người cần thuốc đi tìm và hướng dẫn sử dụng. Chia sẻ cùng chúng tôi, ông Cải mong muốn có thể kết hợp với Bệnh viện Y học Cổ truyền tỉnh để lưu giữ bài thuốc quý, cùng với các biện pháp châm cứu và tây y cứu chữa cho những người bị liệt.