Chính quyền xã Pa Tần xác định con đường phát triển phải bắt đầu từ những lợi thế sẵn có của địa phương: lấy nông, lâm nghiệp, thương mại... làm trụ cột, huy động tối đa nguồn lực từ Chương trình Mục tiêu Quốc gia, đồng thời, đổi mới tư duy sản xuất và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ. Thúc đẩy xã Pa Tần dần hình thành tư duy kinh tế mới, tạo nền tảng cho những bước phát triển tiếp theo, để người dân thoát nghèo bền vững không chỉ nằm trên nghị quyết, mà đã trở thành quyết tâm chung của chính quyền và nhân dân.

Một góc trung tâm xã Pa Tần hôm nay.

Trong bức tranh phát triển của xã, việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông – lâm nghiệp được xem là hướng đi then chốt. Từ đầu năm đến nay, cấp ủy, chính quyền xã chủ động rà soát lại quỹ đất, khoanh vùng các khu sản xuất tập trung, đồng thời, vận động người dân mạnh dạn thay đổi phương thức canh tác. Chính quyền xã khuyến khích người dân mở rộng diện tích cây trồng có giá trị kinh tế cao phù hợp với thổ nhưỡng địa phương như: thảo quả, sa nhân, cao su và dược liệu... Cùng với đó việc hình thành các mô hình chăn nuôi đại gia súc theo hướng bán chăn thả, xây dựng chuồng trại kiên cố, đảm bảo phòng dịch và nâng cao năng suất. Những thay đổi này không chỉ tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho người dân, từng bước định hình lại nền kinh tế nông nghiệp hàng hóa, tập trung quy mô lớn trên địa bàn.

Ông Đồng Thanh Thế – Trưởng Phòng Kinh tế xã Pa Tần cho biết: "Chính quyền xã Pa Tần xác định rõ không thể dựa mãi vào cây ngô, cây lúa như trước đây, hiện, Phòng kinh tế xã đang tập trung hướng dẫn người dân phát triển những loại cây trồng có giá trị kinh tế cao phù hợp với điều kiện khí hậu... Đồng thời, vận động bà con chuyển sang chăn nuôi gia súc theo hướng tập trung, có chuồng trại... Khi tư duy sản xuất thay đổi, hiệu quả kinh tế sẽ tăng lên, đời sống người dân mới được cải thiện”.

Bà con dân tộc Mảng ở bản Nậm Ô (xã Pa Tần) phát triển chăn nuôi gia súc.

Từ định hướng đó, xã Pa Tần đã cơ bản hình thành những vùng sản xuất tập trung, hướng đến phát triển nông nghiệp hàng hóa. Các bản Hua Pảng, Nậm Vạc 1… bắt đầu trồng dược liệu dưới tán rừng, một số hộ mạnh dạn đưa giống sâm vào trồng. Ở nhiều khu vực trước đây chỉ trồng ngô, nay được chuyển đổi sang thảo quả, sa nhân... cho thu nhập cao hơn cây truyền thống. Bên cạnh đó, chương trình chăn nuôi đại gia súc theo hướng bán chăn thả cũng mang lại hiệu quả rõ rệt; số hộ xây dựng chuồng trại kiên cố tăng nhanh, giúp đàn trâu, bò, dê... phát triển ổn định và hạn chế rủi ro trong mùa rét. Những chuyển biến nhẹ nhưng bền vững này cho thấy tư duy sản xuất thay đổi, nguồn lực tại chỗ hoàn toàn có thể trở thành động lực để cải thiện đời sống cho người dân.

Nguồn lực từ các Chương trình Mục tiêu Quốc gia cũng giúp xã Pa Tần tháo gỡ nhiều điểm nghẽn kéo dài. Trong 2 năm 2024–2025, xã được phân bổ trên 12 tỷ đồng từ 3 chương trình MTQG, trong đó hơn 4 tỷ dành cho hỗ trợ phát triển sản xuất. Hơn 300 hộ được cấp giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, được hướng dẫn chuyển đổi sang quy trình canh tác bền vững. Nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội tiếp tục là điểm tựa để người dân mạnh dạn mở rộng quy mô sản xuất, cải tạo chuồng trại, phục vụ chăn nuôi đại gia súc. Từ chương trình giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới cũng giúp Pa Tần mở mới và sửa chữa 4,7km đường nội bản, xây dựng 3 công trình nước sinh hoạt, tu sửa 2 điểm trường, đưa vào sử dụng 5 nhà văn hóa bản. Khi chính sách được triển khai minh bạch, hiệu quả giảm nghèo của Pa Tần đã hiện lên rõ trong từng bản làng: tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 3–4%/năm, số hộ khá, trung bình tăng.

Mô hình chăn nuôi ngựa của người dân bản Nậm Vạc (xã Pa Tần).

Ông Khổng Văn Thành – Phó Chủ tịch UBND xã Pa Tần cho biết: "Chúng tôi xác định rõ, công tác giảm nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân là nhiệm vụ trọng tâm, trong năm 2025, xã huy động tối đa nguồn lực từ các Chương trình Mục tiêu Quốc gia, nhất là nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất. Từ đó, xã đã triển khai các dự án hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, hướng dẫn kỹ thuật để người dân chuyển sang mô hình sản xuất tập trung. Chúng tôi ưu tiên những bản có tiềm năng dược liệu, chăn nuôi đại gia súc, cây công nghiệp, nhằm hình thành các vùng sản xuất hàng hóa và có định hướng về đầu ra sản phẩm. Riêng chương trình xóa nhà tạm, đợt 1 năm 2025 đã hoàn thành hỗ trợ 123 căn. Các công trình hạ tầng thiết yếu như đường nội bản, điện, nước sinh hoạt được đầu tư nâng cấp, giúp người dân có môi trường sinh hoạt, sản xuất thuận lợi...".

Ở nhiều bản vùng sâu, nơi bà con trước đây chỉ quen với sản xuất tự cung tự cấp, nay đã xuất hiện những nhóm hộ cùng tham gia trồng dược liệu, chăn nuôi tập trung... Việc được hỗ trợ giống, kỹ thuật và hướng dẫn tổ chức sản xuất giúp người dân hình thành thói quen canh tác theo hướng hàng hóa. Các bản Hua Pảng, Nậm Vạc 1… bắt đầu có những hộ thu nhập khá nhờ trồng thảo quả hoặc tham gia dự án sâm dưới tán rừng; trong khi nhiều hộ chăn nuôi trâu, bò theo hướng bán chăn thả cũng đã có của ăn của để sau mỗi mùa vụ.

Anh Lò Văn Pá (người dân bản Nậm Vạc 1, xã Pa Tần) chia sẻ: Trước đây, gia đình tôi chỉ trồng ngô, lúa nương nên thu nhập bấp bênh. Từ khi được xã hỗ trợ giống sa nhân và hướng dẫn kỹ thuật trồng, đời sống gia đình đã khá hơn nhiều. Vụ này, sa nhân được giá, gia đình tôi thu hơn 30 triệu đồng. Nhà nước còn hỗ trợ làm chuồng trại nên đàn bò của gia đình không bị chết rét chúng tôi yên tâm làm ăn, có điều kiện sửa nhà và cho con đi học...

Với những kết quả đạt được, những nếp nhà mới dựng, diện tích dược liệu phủ xanh sườn núi, đàn gia súc ngày một phát triển, thu nhập người dân được duy trì ổn định là minh chứng rõ cho hiệu quả công tác giảm nghèo mà cấp ủy, chính quyền và nhân dân xã Pa Tần đang triển khai.