Khi biết chúng tôi muốn tìm hiểu về nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo thiên tai, đồng chí Nguyễn Hồng Nhật - Giám đốc Đài KTTV tỉnh cho biết: Lai Châu là tỉnh miền núi, địa hình chia cắt thành các tiểu vùng khí hậu chịu ảnh hưởng của các hình thế thời tiết, như: hội tụ gió trên cao, hoàn lưu sau bão và rãnh thấp gây ra những đợt mưa vừa, mưa to và rất to trên diện rộng. Do địa hình nhiều sườn đồi, núi dốc nên lũ tập trung nhanh, nguy cơ gây lũ quét, lũ ống và sạt lở đất rất cao. Để dự báo, cảnh báo thiên tai kịp thời, Đài KTTV tỉnh thường xuyên theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, khí hậu, thủy văn trên địa bàn tỉnh. Từ đó, thu thập đầy đủ số liệu, phân tích, tính toán và phát báo bản tin dự báo, cảnh báo hiện tượng thời tiết nguy hiểm, như: mưa đá, dông, lốc, rét đậm, rét hại. 100% bản tin Đài phát báo trên thông tin đại chúng kịp thời, chính xác giúp người dân cập nhật dự báo thời tiết nhanh, góp phần phòng, chống thiên tai kịp thời. Để bản tin dự báo thời tiết chính xác, Đài ứng dụng khoa học, công nghệ để dự báo các hình thế thời tiết trong thời hạn 24 giờ, 48 giờ và 72 giờ. Đài từng bước hiện đại hóa thiết bị thông tin, điện báo, truyền số liệu như: lắp đặt mạng internet tốc độ cao và mạng thông tin chuyên ngành. Nhờ đó, Đài khai thác, trao đổi thông tin số liệu dự báo từ Trung tâm dự báo KTTV Trung ương và Đài KTTV khu vực Tây Bắc, nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo thiên tai tại địa phương.

Chị Nguyễn Thị Tình (Trạm Khí tượng Tam Đường, Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh) lấy số liệu nhiệt độ, độ ẩm trên địa bàn thành phố Lai Châu.

Hiện nay, Đài KTTV tỉnh có 28 cán bộ thực hiện nhiệm vụ chuyên môn tại trụ sở văn phòng Đài và 8 trạm KTTV. Cụ thể, 4 trạm khí tượng đặt tại các huyện: Mường Tè, Sìn Hồ, Than Uyên và thành phố Lai Châu; 4 trạm thủy văn: Pắc Ma (xã Mù Cả, huyện Mường Tè); Nà Hừ (xã Bum Nưa, huyện Mường Tè); Nậm Giàng (xã Sà Dề Phìn, huyện Sìn Hồ) và Ta Gia (xã Ta Gia, huyện Than Uyên). Các Trạm KTTV do Đài quản lý luôn đảm bảo không quên ca, chậm obs quan trắc số liệu, điện báo kịp thời. Các Đài thực hiện tốt nhiệm vụ tổng hợp số liệu, phân tích, tính toán và dự báo thời tiết, thủy văn theo đúng quy trình, quy phạm chuyên môn. Tuy nhiên, các Đài cũng gặp không ít khó khăn về thu thập số liệu khi mùa mưa lũ dồn dập cao điểm xảy ra vào ban đêm và sáng sớm. Hiện, toàn tỉnh có 4 huyện có trạm KTTV, còn 4 huyện chưa có để thống kê chuỗi số liệu, đối chứng với số liệu dự báo. Để khắc phục khó khăn trên, các Đài phấn đấu không để lọt các hình thế thời tiết nguy hiểm xảy ra trên địa bàn tỉnh. Mỗi cán bộ chủ động trang bị thêm máy tính tại nhà có kết nối mạng internet để có thể khai thác số liệu, ra bản tin dự báo thời tiết tại nhà được nhanh chóng, gửi qua email cho lãnh đạo Đài duyệt và gửi bản tin dự báo thời tiết cho các nơi theo quy định.
Thời gian gần đây, công nghệ viễn thông và thông tin cả nước nói chung và trên địa bàn tỉnh ta nói riêng phát triển mạnh, thuận lợi cho Đài KTTV tỉnh cập nhật thông tin từ nhiều nguồn số liệu để phục vụ cho công tác dự báo. Đài cập nhật thông tin từ các bản đồ dự báo của Trung tâm dự báo KTTV Trung ương, Nhật Bản, Châu Âu, Hồng Kông và ảnh mây Rada Pha Din. Đồng thời, cập nhật thông tin từ 40 trạm đo mưa tự động được đưa trên các trang Web. Các hệ thống quản lý trạm tự động, đo mưa tự động, đo mưa Nhân dân, hệ thống hỗ trợ đo mưa của Công ty Witec, đo mưa Thủy điện Sơn La, đo mưa Thủy điện Huổi Quảng - Bản Chát và đo mưa Thủy điện Nậm Na. Từ đầu năm 2020 đến nay, Đài KTTV tỉnh theo dõi và dự báo các bản tin khí tượng, gồm: 97 bản tin mưa lớn, định lượng mưa lớn; 14 bản tin hạn dài; 99 bản tin không khí lạnh và 164 bản tin dông, sét, lốc, mưa đá. Với thủy văn, Đài KTTV tỉnh đã dự báo bản tin thời hạn ngắn, thời hạn vừa, thời hạn dài, thời hạn mùa vụ, lũ quét và sạt lở đất. Tất cả các bản tin của Đài đều có sự cố gắng, nỗ lực vượt qua của các cán bộ KTTV tỉnh.
Đến thăm Trạm Khí tượng Tam Đường ở tổ dân phố số 2, phường Tân Phong (thành phố Lai Châu), chúng tôi được “mục sở thị” công việc hàng ngày của cán bộ nơi đây khá vất vả. Đây là nơi thu thập số liệu thô về độ ẩm, nhiệt độ, lượng mưa trong ngày tại khu vực thành phố Lai Châu. Trạm quan trắc những số liệu khí tượng kịp thời, chính xác đến từng milimet phục vụ cho Đài KTTV tỉnh dự báo thời tiết chính xác. Trạm có 4 cán bộ luân phiên trực 24/24 giờ để thu thập nhiệt độ, độ ẩm. Ngày cũng như đêm, cán bộ Trạm mỗi tiếng đo một lần khi mưa to để đưa ra bản tin dự báo chính xác, sát thực tế. Anh Đinh Văn Quang - Trưởng Trạm Khí tượng Tam Đường cho biết: “Khi dông, sét, mưa đá, tôi cùng cán bộ trạm vẫn tác nghiệp ngoài trời thu thập số liệu để cung cấp số liệu nhanh, chính xác cho Đài dự báo thời tiết, phục vụ Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các cấp trong tỉnh, dự báo, cảnh báo giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây ra. Đây là nhiệm vụ chính trị mà tôi cùng cán bộ trạm luôn khắc phục khó khăn hoàn thành tốt nhiệm vụ”.
Ngoài ra, Đài KTTV tỉnh còn quan tâm đẩy mạnh các phong trào thi đua “Lao động giỏi, lao động sáng tạo” gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Cán bộ Đài đẩy mạnh phong trào thể dục thể thao; văn hóa, văn nghệ.
Với nỗ lực, cố gắng trong tác nghiệp, cán bộ Đài KTTV tỉnh nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo thời tiết, góp phần phục vụ hiệu quả công tác chỉ đạo sản xuất nông nghiệp và phòng, chống thiệt hại về người và tài sản Nhân dân.