Theo điểm a, khoản 1, điều 12, Nghị định 117/2020, hành vi không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân đối với người tham gia chống dịch và người có nguy cơ mắc bệnh dịch theo hướng dẫn của cơ quan y tế sẽ bị phạt tiền từ 1 - 3 triệu đồng. Khi Nghị định 117 có hiệu lực, cơ quan chức năng tại thành phố Lai Châu đã ra quân xử phạt nhiều trường hợp không thực hiện đúng quy định. Tuy nhiên, theo ghi nhận tại nhiều tuyến đường, chỗ tập trung đông người như bến xe, khu chợ, chúng tôi thấy còn nhiều người dân không đeo khẩu trang.
Có mặt tại chợ tạm Đoàn Kết vào những ngày nghỉ lễ (30/4) và (1/5), qua quan sát nhận thấy, còn không ít người chưa thực hiện hoặc thực hiện quy định đeo khẩu trang khi đến khu công cộng, nơi tập trung đông người theo kiểu đối phó, đeo khẩu trang rồi kéo xuống cằm hoặc đeo không đúng quy định. Chị N.T.X, tiểu thương bán hàng rau tại chợ chia sẻ: “Đeo khẩu trang tôi thấy bất tiện khi bán và trao đổi với khách hàng nên toàn kéo xuống cằm hoặc bỏ ra. Tôi biết không đeo khẩu trang sẽ ảnh hưởng tới bản thân nhưng nhiều lúc cứ theo thói quen có khách hàng đến là kéo xuống cằm để tiện việc mua bán, cứ thế quên luôn việc đeo lại khẩu trang”.

Tại các khu chợ còn người dân không đeo khẩu trang.

Không chỉ chị X. mà còn nhiều người bán hàng khác cũng trong suy nghĩ tương tự. Một số tiểu thương dù có đeo khẩu trang nhưng chỉ đeo lấy lệ, bởi chiếc khẩu trang luôn bị kéo xuống dưới cằm hoặc cất trong túi, khi nào được nhắc nhở thì đem ra đeo. Dịch đang cận kề nhưng họ vẫn miệt mài với miếng cơm manh áo mà quên đi việc bảo vệ sức khoẻ của mình và cộng đồng. Chị H.N.M bán thịt bò tại chợ phân trần: “Tôi cũng thỉnh thoảng đeo khẩu trang. Vẫn biết việc đeo khẩu trang sẽ tốt cho bản thân và cộng đồng nhưng nhiều lúc cứ bỏ quên vào túi và mải bán hàng nên hầu hết không đeo”.
Dạo quanh các trục đường ở thành phố Lai Châu chúng tôi không khó để bắt gặp hình ảnh người dân không thực hiện đeo khẩu trang. Đặc biệt, tại các khu vui chơi như ở quảng trường, công viên, siêu thị, trung tâm mua sắm… nhiều người dân thản nhiên không đeo khẩu trang, thậm chí tụ tập thành nhóm ăn uống, trò chuyện mà quên mất việc quan trọng cho bản thân đó là đeo khẩu trang hạn chế sự lây lan dịch bệnh. Khi được hỏi về quy định đeo khẩu trang khi ra đường, nhiều người lấy lý do quên hoặc trên địa địa bàn chưa xảy ra dịch nên còn chủ quan. Đeo khẩu trang ở nơi công cộng là việc làm rất cần thiết trước diễn biến mới của dịch Covid-19. Đây là một trong những biện pháp cấp thiết trong phòng, chống dịch và cũng là một thói quen cần thiết đối với mỗi người để bảo vệ bản thân cũng như những người xung quanh. Theo các cơ sở y tế, việc sử dụng khẩu trang bình thường đối với người chưa bị bệnh nhằm tránh hít phải những giọt bắn lớn chứa nhiều loại virus từ người tiếp xúc đối diện. Còn với người đang trong giai đoạn ủ bệnh, việc đeo khẩu trang có tác dụng cản trở phát tán của virus ra ngoài. Trong trường hợp này, nếu không đeo khẩu trang, giọt bắn chứa virus có thể bắn xa 2m, rất nguy hiểm. Hơn nữa, việc đeo khẩu trang còn có tác dụng ngăn ngừa khói, bụi, hạn chế được các bệnh lây qua đường hô hấp, phòng được nhiều loại bệnh truyền nhiễm theo mùa cũng như hạn chế lây nhiễm cho người khác....
Trước tình hình dịch Covid-19 đang diễn biến khó lường như hiện nay, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh Covid-19 tỉnh cũng đã có công văn yêu cầu các cấp, các ngành tăng cường thực hiện công tác phòng, chống dịch trong tình hình mới. Trong đó, đặc biệt quan tâm đến việc chủ động phòng, chống dịch tại cộng đồng, nhất là những nơi công cộng, khu vực tập trung đông người. Do đó, các cơ quan chức năng cần tiếp tục kiểm tra, nhắc nhở và xử lý nghiêm những cá nhân vi phạm quy định về phòng, chống dịch tại nơi công cộng. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền hướng dẫn của ngành Y tế về công tác phòng, chống dịch Covid-19 tới các tầng lớp Nhân dân, góp phần ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Điều quan trọng nữa, mỗi người dân hãy tự bảo vệ mình bằng cách đeo khẩu trang và rửa tay sát khuẩn khi đến những nơi công cộng, tránh tập trung đông người, thực hiện khuyến cáo của Bộ Y tế về “5K”: Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tập trung - Khai báo y tế.
Đến thời điểm này, dù trên địa bàn tỉnh chưa phát hiện ca dương tính với virus SARS-CoV-2 trong đợt bùng phát dịch lần này song tình hình dịch bệnh đang diễn biến rất phức tạp khiến nguy cơ dịch bệnh bùng phát luôn ở mức cao. Vì vậy, ngay lúc này ý thức và trách nhiệm của mỗi người dân về phòng, chống dịch bệnh cần được đặt lên hàng đầu.