Xã Nậm Chà có 7 bản, hơn 650 hộ dân với 3 dân tộc cùng sinh sống: Mông, Dao, Cống. Xác định được tầm quan trọng của việc bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc trên địa bàn. Từ nhiều năm nay, cấp ủy, chính quyền xã đã nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp trong gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa đó. Trước hết là việc chỉ đạo, tổ chức các hoạt động tuyên truyền hàng năm, nội dung tuyên truyền chủ yếu là đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và các quy định của Nhà nước đối với bảo tồn văn hóa truyền thống tới toàn thể người dân. Ngoài ra, xã còn quan tâm tổ chức các hoạt động văn hoá, văn nghệ, tạo sân chơi giải trí cho mọi tầng lớp Nhân dân và khuyến khích họ tích cực tham gia xây dựng đời sống văn hoá của cộng đồng, của bản thân và gia đình.

Đặc biệt chú trọng bảo tồn văn hóa các dân tộc ở bản tái định cư thủy điện. Phòng Văn hóa - Thông tin huyện phối hợp với cấp ủy, chính quyền và người dân trong xã tổ chức các lễ hội truyền thống ở địa phương; việc cưới, việc tang được tổ chức ngắn gọn mà vẫn đảm bảo phong tục truyền thống của bà con. Vận động xây dựng bản làng văn hóa, thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”; xây dựng phong trào “nếp sống văn minh, gia đình văn hóa”; ngăn chặn sự truyền bá các loại văn hóa phẩm độc hại; bài trừ các hủ tục mê tín dị đoan, phòng, chống các tệ nạn xã hội ở địa phương.

Đồng chí Vũ Văn Hiếu - Chủ tịch UBND xã Nậm Chà cho biết: Qua nhiều năm tuyên truyền, vận động, đến nay, nhận thức về việc bảo tồn văn hóa truyền thống của bà con các dân tộc trong xã đã thay đổi rõ nét. Nhiều lễ hội, hoạt động văn hóa được tổ chức thường xuyên, thu hút đông đảo Nhân dân tham gia. Điển hình như lễ hội Gầu Tào của dân tộc Mông, Mìn Loóng Phạt của dân tộc Cống được tổ chức hàng năm và nhiều nghề thủ công truyền thống được duy trì. Trong thời gian tới, chúng tôi tiếp tục tuyên truyền, khuyến khích người dân bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống gắn với xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư theo hướng văn minh, hiện đại.

Để bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống các dân tộc, xã Nậm Chà còn chú trọng tạo không gian phục vụ Nhân dân tổ chức các buổi sinh hoạt hội, đoàn thể, phát triển phong trào thể dục, thể thao truyền thống. Hiện tại, hầu hết các bản có nhà văn hóa được xây dựng theo tiêu chí nông thôn mới. Phát huy vai trò của cán bộ văn hóa xã trong tham mưu tổ chức các chương trình văn hóa - nghệ thuật tại địa phương; trực tiếp tuyên truyền đưa chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống.

Đặc biệt, xã Nậm Chà rất quan tâm đến giáo dục ý thức bảo tồn văn hóa cho thế hệ trẻ. Khi chúng tôi tới Trường Tiểu học và THCS trên địa bàn, trong giờ nghỉ giữa buổi học, các em được thầy, cô giáo tổ chức nhiều hoạt động như: nhảy sạp, chơi tù lu, đẩy gậy, kéo co, thêu hoa văn trên trang phục truyền thống… thu hút nhiều học sinh tham gia. Điều này giúp các em nâng cao ý thức bảo tồn văn hóa truyền thống ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Học sinh tại Trường THCS Nậm Chà tham gia các trò chơi truyền thống dân tộc, giúp nâng cao ý thức gìn giữ và phát huy văn hóa truyền thống ngay khi còn đang là học sinh.

Ông Lý Văn Chém (bản Táng Ngá) cho biết: Khi những hoạt động văn hóa - thể thao được xã tổ chức, người dân có cơ hội giao lưu, học hỏi và biết đến văn hóa các dân tộc khác trên địa bàn. Qua đó gắn kết tình đoàn kết, mọi người gần gũi, gắn bó và giúp đỡ nhau cùng vươn lên trong cuộc sống. Chúng tôi sẽ tuyên truyền, giáo dục con cháu biết học hỏi, giữ gìn văn hóa dân tộc mình.

Nỗ lực bảo tồn và phát huy được các gia trị văn hóa truyền thống các dân tộc trên địa bàn. Đến nay, 7/7 bản của xã có các đội văn nghệ, thể thao, ít nhất một năm một lần hoạt động giao lưu văn hóa, thể dục thể thao được tổ chức, nhất là vào trung tuần tháng 11 hàng năm nhân Ngày hội Đại Đoàn kết các dân tộc. Tỷ lệ bản đạt tiêu chuẩn bản văn hóa trên 70%, gia đình văn hóa đạt trên 80% và 100% cơ quan, đơn vị đạt tiêu chuẩn cơ quan, đơn vị văn hóa. Văn hóa được bảo tồn cũng tạo động lực tích cực trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, hạn chế các tệ nạn xã hội. Tính đến nay, xã đã đạt 10/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 20 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống dưới 35%; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 98,2%...

Với những kết quả đã đạt được, hy vọng rằng phong trào xây dựng đời sống văn hóa của Nậm Chà sẽ còn phát triển hơn nữa, góp phần nâng cao đời sống mọi mặt cho người dân trên địa bàn.