Cuối giờ trưa ngày 20/7, tôi chắc mẩm giờ này đến nộp hồ sơ cho cậu em họ sẽ dễ dàng hơn nhưng thật bất ngờ tại sảnh cũng như phòng nộp hồ sơ của Sở Nội vụ vẫn chật kín người. Trong lúc chờ đến lượt, tôi để ý thấy nhiều thí sinh bộc lộ rõ tâm trạng lo lắng, căng thẳng. Bởi không chỉ vượt qua quãng đường dài đến nộp hồ sơ, nhiều em còn phải hoàn thiện lại hồ sơ do thiếu một số chứng chỉ (tiếng Anh, Tin học) hoặc khai sơ yếu lí lịch chưa chính xác. Không chỉ có vậy, có em còn phân vân có nên tiếp tục tham gia dự tuyển khi quá nhiều hồ sơ đăng ký mà chỉ tiêu có hạn.

Thí sinh và người nhà chờ đợi nộp hồ sơ thi công chức ngành Giáo dục năm học 2016 - 2017 tại Sở Nội vụ.

Hàng tuần nay, mỗi ngày Sở Nội vụ tiếp nhận trên 200 hồ sơ dự tuyển và tình trạng này chưa có dấu hiệu giảm. Các thí sinh dự tuyển đến từ nhiều tỉnh với nhiều dân tộc khác nhau. Mặc dù Sở đã cử 3 cán bộ thường trực nhưng với khối lượng công việc như vậy cũng dễ hiểu họ phải rất vất vả để hoàn thiện việc thu nhận hồ sơ.

Trong lúc chờ đợi, tôi có dịp trò chuyện với em Vì A Chứ (xã Co Mạ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La). Chứ cho biết: Em và 3 bạn cùng xã sang đây nộp hồ sơ nhưng vì không biết đường nên vừa đi vừa hỏi, cuối giờ chiều 19/7 mới đến nơi. Do hết giờ nhận hồ sơ lại không quen biết ai nên em và các bạn đành thuê nhà nghỉ để sáng nay sang nộp”.

Chứ sinh năm 1988, tốt nghiệp chuyên ngành Tiếng Anh (hệ THCS). Mặc dù ra trường mấy năm nay nhưng vì chỉ tiêu tuyển sinh của tỉnh Sơn La quá ít, em thi mấy lần không đỗ nên lần này đành “liều” sang Lai Châu dự tuyển. Hy vọng, trong số 24 chỉ tiêu tuyển dụng giáo viên Tiếng Anh của tỉnh năm nay em sẽ may mắn có tên.

Khi được hỏi, nếu không đỗ em có dự định gì? Chứ ngần ngừ: Biết là bố mẹ rất vất vả để em được học tập nhưng thi tuyển không đỗ đành ở nhà làm kinh tế thôi. Cũng nản lắm chị ạ! Từ trước đến nay, người H^’Mông chúng em chưa thực sự quan tâm đến việc học, khi em tốt nghiệp ra trường cả nhà tự hào lắm. Nhưng với tình hình hiện nay thì đúng là giáo viên… “mất dạy” rồi. Em rất mong các cấp, ngành của các tỉnh có chế độ ưu đãi cũng như tạo việc làm cho sinh viên ngành sư phạm sau tốt nghiệp, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số như chúng em để các thế hệ học sinh ở các bản, làng vùng sâu, vùng xa có thêm động lực theo đuổi nghiệp học hành.

Tâm sự của Chứ cũng là nỗi lo của em Giàng Thị Dỉa (dân tộc Mông ở bản Nà kế 1, xã Hồng Thu, huyện Sìn Hồ) dự tuyển giáo viên mầm non. Theo Dỉa, mặc dù em được cử đi học theo diện cử tuyển nhưng khi đến nộp hồ sơ lại cảm thấy lo lắng hơn, bởi qua trò chuyện với các bạn, em biết được có đến hàng nghìn hồ sơ dự tuyển nhưng chỉ tiêu rất ít. Do vậy, cơ hội đỗ không cao. Về nhà em sẽ cố gắng ôn luyện thật tốt để điểm sát hạch chuyên môn và năng lực giảng dạy đạt cao nhất.

Được biết, theo kế hoạch tuyển dụng của UBND tỉnh, nhu cầu tuyển dụng ở cả 4 bậc học: mầm non, tiểu học, THCS, THPT là 442 chỉ tiêu. Trong khi đó nhu cầu tham gia thi tuyển gấp nhiều lần. Vậy, cơ hội được tham gia giảng dạy của các sinh viên ngành sư phạm sau tốt nghiệp không đáng kể. Giải pháp nào để sinh viên tốt nghiệp được đứng trên bục giảng thay vì ở nhà làm ruộng và làm công việc không đúng với chuyên môn?

Cũng qua trao đổi với một số thí sinh đến nộp hồ sơ, hầu hết các em cho rằng với sinh viên tốt nghiệp ngành sư phạm nếu may mắn xin được đi dạy hợp đồng còn không thì chỉ biết làm nông nghiệp. Bởi hầu hết các em đều con nhà nông, mà ngành nghề đào tạo lại là sư phạm không thể mang kiến thức đi làm kinh doanh hoặc khó tham gia các công việc khác. Nếu không thi đỗ đợt này thì lại tiếp tục chờ đợi đến năm sau và trong lúc chờ đợi lại kiếm việc làm thêm hoặc ở nhà làm nông nghiệp và cất giữ tấm bằng làm kỷ niệm.

Thiết nghĩ, với các gia đình ở khu vực vùng cao, biên giới, để con em theo nghiệp đèn sách là cả sự cố gắng để mong các con không phải chịu cuộc sống vất vả như bố mẹ. Nhưng với thực tế hiện nay cung nhiều hơn cầu, đây đúng là vấn đề rất cần sự vào cuộc của các cấp, ngành, cơ quan chuyên môn trong việc định hướng đào tạo cũng như bố trí việc làm (đặc biệt là con em địa phương) sau khi các em tốt nghiệp.