Trong câu chuyện với chúng tôi, anh Lò Văn Sâm thể hiện nhiều nỗi niềm trăn trở của người đứng đầu bản Hua Pầu (thị trấn Tân Uyên) khi không có không gian để tổ chức các hoạt động công cộng. Anh Sâm cho hay, Hua Pầu mới được sáp nhập từ 2 bản Nà Cóc và Hua Pầu với tổng số 151 hộ dân. Trước khi sáp nhập, bản Nà Cóc đã có NVH nhưng đầu tư quá lâu nay đã xuống cấp nghiêm trọng và không sử dụng được, còn bản Hua Pầu trước đây vẫn chưa có NVH. Đến nay, quy mô dân số tăng lên, việc họp bản triển khai chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước lại càng khó khăn; bởi không phải lúc nào cũng mượn nhà trưởng bản để làm nơi sinh hoạt; phần khác không gian cũng không đủ đáp ứng được bấy nhiêu người đến dự. Vì thế ảnh hưởng không nhỏ đến việc vận động, tuyên truyền cũng như quán triệt các nội dung quan trọng liên quan đến chủ trương, đường lối, các quy định của địa phương, hoạt động tiếp xúc cử tri hay các hoạt động khác của bản. Mỗi khi tuyên truyền vấn đề gì đó, hệ thống loa phóng thanh chỉ phát đi trong phạm vi khu vực xung quanh nhà trưởng bản, còn lại không thể đến các khu vực ở xa. Do đó, chỉ còn cách duy nhất là tổ chức họp bản thì công tác tuyên truyền, triển khai mới đến được với dân một cách trọn vẹn nhất. Được biết, thị trấn đã khảo sát và cân đối được quỹ đất, Nhân dân đồng thuận đóng góp thêm để xây NVH, tuy nhiên về kinh phí vẫn còn bỏ ngỏ.

Không gian nhà văn hóa tổ dân phố 26 ở thị trấn Tân Uyên rộng rãi nhưng không còn phù hợp với điều kiện sáp nhập thêm bản Nà Giàng.

Mặc dù được đầu tư NVH khang trang, thoáng đãng song từ khi sáp nhập với bản Nà Giàng, mỗi buổi họp dân của tổ dân phố 26 của thị trấn vẫn luôn trong tình trạng quá tải. Điều này là hiển nhiên bởi khi chưa sáp nhập, NVH của tổ chỉ đủ chỗ cho khoảng 120 người. Đến nay, với 324 hộ, NVH chỉ đáp ứng khoảng 70% số hộ tham gia họp tổ.

Nói về việc này, ông Ngô Đại Tùng - Bí thư Chi bộ tổ dân phố băn khoăn: Vào các dịp như: Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, tổng kết hoạt động chi bộ, họp tổ dân phố hay tiếp xúc cử tri…, tổ dân phố khó bố trí đủ chỗ cho dân đến họp. Khi chưa sáp nhập, Nà Giàng cũng chưa được xây dựng NVH, nay sáp nhập với tổ dân phố 26 cũng không có địa điểm chia nhỏ cụm dân cư để họp. Nói chung, tình trạng chật chội này diễn ra ở hầu hết các nơi. Chúng tôi cũng đã có ý kiến với UBND thị trấn và huyện, tuy nhiên chưa có phương án khả thi. Theo tôi, với tổng diện tích khoảng 6.000 m2, nếu được huyện đầu tư kinh phí mở rộng không gian bằng hình thức xây dựng nhà đa năng theo cách đơn giản nhất thì vẫn có thể tận dụng được khuôn viên cũ mà không phải mở rộng thêm về quy mô diện tích NVH.

Sau khi thực hiện chủ trương tinh giản bộ máy, hiện nay toàn huyện Tân Uyên có tổng số 93 tổ dân phố, bản với 116 NVH. Hầu hết, các NVH được bố trí trên diện tích nhỏ hẹp, xây dựng trên tinh thần huy động sự đóng góp của người dân. Quá trình xây dựng, chất lượng một số công trình NVH chưa đảm bảo. Việc thiết kế xây dựng các NVH chưa khoa học, không đồng đều, không giống nhau về quy mô, kích thước cũng như về hình thức, có nơi bà con xây dựng nhà bê tông, nơi xây dựng nhà sàn (bằng gỗ, bê tông). Có những NVH không được xây dựng kèm theo hệ thống nhà vệ sinh dẫn đến nhiều bất cập cho công tác sinh hoạt cộng đồng. Đến nay, toàn huyện có 93 NVH đang sử dụng, 23 NVH không sử dụng được; 32 NVH xuống cấp, trong đó có 6 nhà không thể sửa chữa. Toàn huyện vẫn còn 8 tổ dân phố, bản chưa có NVH, trong đó có cả địa bàn thị trấn huyện.

Để đáp ứng yêu cầu hoạt động chính trị, phục vụ cho đợt bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 -2026 diễn ra vào tháng 5 vừa qua, nhiều tổ dân phố, bản đã huy động sức dân tham gia sửa chữa, nâng cấp, tôn tạo một số NVH đảm bảo khang trang, sạch đẹp hơn. Nhiều NVH đã thật sự trở thành điểm sinh hoạt cộng đồng, hữu ích, góp phần tập hợp Nhân dân, gắn kết tình làng nghĩa xóm, giúp bà con gần gũi nhau hơn thông qua các hoạt động tập thể. Đồng thời, thông qua hệ thống loa truyền thanh không dây, địa điểm NVH cũng là nơi phát đi lượng thông tin thường xuyên, liên tục góp phần chuyển tải chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến Nhân dân một cách tốt nhất.

Về nguyện vọng của hầu hết các tổ dân phố, bản chưa được đầu tư NVH hiện nay đã được chính quyền huyện và các xã, thị trấn nắm bắt thông qua các hoạt động tiếp xúc cử tri. Chính quyền huyện cũng nhận thấy nhu cầu được đầu tư xây mới, mở rộng quy mô các NVH là chính đáng và sẽ quan tâm giải quyết theo thứ tự ưu tiên nếu cân đối và bố trí được nguồn ngân sách. Ngoài ra, các cấp chính quyền cũng tuyên truyền tới các tổ dân phố, bản tận dụng tối đa không gian sẵn có và phát huy hiệu quả của các NVH để nơi đây thực sự là thiết chế văn cơ sở, giữ vai trò quan trọng trong việc phổ biến, nâng cao tri thức, thỏa mãn nhu cầu văn hóa của người dân.