Bên cạnh nỗ lực của ngành Y tế trong phòng và điều trị bệnh tiểu đường, nhiều gia đình trên địa bàn tỉnh đang đặc biệt quan tâm chăm sóc, theo dõi người bệnh tại nhà. Ở tuổi 62, bà Trần Thị Nụ (phường Quyết Tiến, thành phố Lai Châu) có gần 5 năm sống chung với bệnh tiểu đường tuýp 2. Những ngày đầu phát hiện bệnh, bà thường xuyên mệt mỏi, sụt cân và phải nhập viện vì đường huyết tăng đột ngột. Tuy nhiên, nhờ sự chăm sóc sát sao từ con cháu và hướng dẫn của bác sỹ, hiện sức khỏe của bà đã được kiểm soát tốt.
“Trước đây tôi không hiểu nhiều về tiểu đường, ăn uống tùy ý. Nhưng từ khi được bác sỹ tư vấn và các con cùng vào cuộc, tôi biết cách ăn kiêng hợp lý, đi bộ mỗi sáng và kiểm tra đường huyết thường xuyên” - bà Nụ chia sẻ.
Được biết, mỗi ngày, con gái hoặc con dâu của bà Nụ đều đo đường huyết bằng máy đo cầm tay, nấu ăn riêng theo thực đơn ít đường, ít mỡ và nhắc bà vận động nhẹ nhàng.
Không chỉ riêng gia đình bà Nụ, nhiều hộ dân trong tỉnh cũng đang chủ động hơn trong chăm sóc người thân mắc bệnh tiểu đường. Bà Nguyễn Thị Luyến ở phường Đông Phong phát hiện bị bệnh tiểu đường cách đây hơn 1 năm. Hồi đầu, bà khá hoang mang, lo lắng, nhưng với sự hướng dẫn của các y, bác sỹ và động viên, chăm sóc của người nhà, bà Luyến phần nào yên tâm và tuân thủ thực hiện để tình trạng bệnh ổn định. Chồng bà là ông Phạm Phú Đoài cũng xây dựng chế độ ăn uống, thể dục phù hợp cho vợ. Điển hình như trong bữa ăn hằng ngày, ưu tiên nhiều rau xanh, chất xơ, đạm từ cá, thịt nạc; luyện tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe khoảng 30 phút mỗi ngày.

Bác sỹ Phòng khám Đa khoa (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) khám sức khỏe định kỳ và hướng dẫn người bệnh cách tự chăm sóc, điều trị tại nhà.

Tiểu đường là bệnh rối loạn chuyển hóa đặc trưng với biểu hiện lượng đường ở trong máu luôn ở mức cao hơn so với bình thường do cơ thể thiếu hụt về tiết insulin hoặc đề kháng với insulin hoặc cả 2, dẫn đến rối loạn quan trọng về chuyển hóa đường, đạm, mỡ, chất khoáng. Khi mắc bệnh tiểu đường, bệnh nhân không thể tự chuyển hóa các chất bột đường từ các thực phẩm ăn vào hàng ngày để tạo ra năng lượng, lâu dần gây nên hiện tượng tăng lượng đường tích tụ trong máu. Lượng đường trong máu luôn ở mức cao sẽ làm gia tăng các nguy cơ bệnh lý tim mạch, đồng thời gây tổn thương ở nhiều cơ quan, bộ phận khác như: thần kinh, mắt, thận và nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác.
Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, hiện nay, trên địa bàn tỉnh có khoảng 1.900 người bị bệnh đái tháo đường; trên 1.300 người tiền tiểu đường. Mỗi ngày, tại Phòng khám Đa khoa của trung tâm đang điều trị cho 300 bệnh nhân tiểu đường. Hầu hết, bệnh nhân bị bệnh này, sau khi được bác sỹ kê đơn thuốc và hướng dẫn cách chăm sóc đã tự về nhà làm theo.
Bác sỹ Nguyễn Thị Thanh - Phó Trưởng Phòng khám Đa khoa, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh chia sẻ: Mặc dù là bệnh mạn tính, cần dùng thuốc suốt đời, bởi hiện nay chưa có phương pháp chữa dứt điểm, nhưng tiểu đường có thể phòng ngừa bằng điều chỉnh lối sống: xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, tăng cường hoạt động thể lực phù hợp. Trong đó, ăn uống cân bằng giữa các nhóm chất: tinh bột, đạm, chất xơ, vitamin, khoáng chất, vừa đảm bảo chất dinh dưỡng, năng lượng cho hoạt động hàng ngày vừa kiểm soát đường huyết hiệu quả. Bổ sung những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, ít chất béo và calo như: rau củ, trái cây, các loại ngũ cốc nguyên hạt. Các bữa ăn được thiết kế đơn giản, không quá đắt tiền và phù hợp với tập quán địa phương... Bệnh nhân tiểu đường nên tập thể dục thể thao ít nhất 5 ngày/tuần với thời gian tập 30 phút/ngày. Tuân thủ việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sỹ, không thức khuya, ăn đúng giờ giấc, không hút thuốc lá, không dùng các chất kích thích (rượu, bia,... ), kiểm soát căng thẳng.
Việc điều trị và có sự chăm sóc của người nhà của người bệnh tiểu đường tại nhà không chỉ giúp giảm tải áp lực cho các cơ sở y tế mà còn tạo nên môi trường tinh thần tích cực cho người bệnh. Sự chung tay của gia đình và cộng đồng đang dần góp phần xây dựng lối sống lành mạnh, nâng cao ý thức phòng bệnh trong nhân dân.