Được biết, Tam Đường có trên 57 nghìn người với 12 dân tộc cùng sinh sống. Địa bàn huyện rộng, trình độ nhận thức của Nhân dân không đồng đều, công tác Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) gặp nhiều trở ngại. Có những năm, huyện là “điểm nóng” của tỉnh về tình trạng tảo hôn và sinh con thứ 3 trở lên.

Trước thực trạng trên, huyện chỉ đạo các xã, thị trấn đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức cho người dân hiểu về tác hại của tình trạng tảo hôn và sinh con thứ 3 trở lên sẽ gây hại tới sức khoẻ, bỏ lỡ các cơ hội học tập, việc làm tốt, ảnh hưởng đến kinh tế gia đình, sức khỏe người mẹ và điều kiện chăm sóc các con. 

Cán bộ Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Bản Hon tuyên truyền Luật Hôn nhân và gia đình cho hội viên phụ nữ.

Thông qua hội nghị, họp bản, các địa phương trong huyện tăng cường tuyên truyền, vận động người dân thực hiện nghiêm công tác Dân số - KHHGĐ, không sinh nhiều con, sử dụng các biện pháp tránh thai phù hợp. Trạm Y tế các xã, thị trấn tổ chức nhiều đợt chiến dịch chăm sóc sức khỏe Dân số - KHHGĐ tại thôn bản. Nhờ vậy, người dân tiếp cận, sử dụng các biện pháp tránh thai và dịch vụ KHHGĐ hiện đại.  

Ngoài ra, Phòng Dân số - KHHGĐ phối hợp với Trung tâm Y tế huyện tổ chức tuyên truyền tại các trường học cho trẻ vị thành niên hiểu tác hại của tảo hôn. Cán bộ dân số xã tập trung tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân ở các bản khó khăn có mức sinh cao. Các xã, thị trấn rà soát, theo dõi, nắm chắc cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ để có biện pháp truyền thông, tư vấn, vận động thực hiện các biện pháp KHHGĐ. Năm 2021, huyện tuyên truyền hơn 400 buổi tại 13 xã, thị trấn, thu hút trên 2.000 lượt người tham gia tìm hiểu về tảo hôn và sinh con thứ 3 trở lên. Toàn huyện có 131 trường hợp sinh con thứ 3 (giảm 45 trường hợp so với năm 2020); 44 cặp tảo hôn (giảm 10 cặp so với năm 2020).

Chị Đỗ Thị Cẩm Vân - Phó trưởng Trạm Y tế xã Hồ Thầu cho biết: “Thời gian qua, Trạm Y tế xã luôn quan tâm chỉ đạo, triển khai hiệu quả công tác Dân số - KHHGĐ. Mỗi cán bộ trạm nêu cao y đức trong đón tiếp, nhắc nhở người dân ở độ tuổi sinh đẻ sử dụng hiệu quả các biện pháp tránh thai. Cùng với đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tổ chức treo băngzôn nhân ngày dân số; phát hàng nghìn tờ rơi, panô, áp phích, loa truyền thông về Dân số - KHHGĐ. Từ đó, xã giảm thiểu tình trạng tảo hôn và sinh con thứ 3 trở lên”.

Tại xã Nùng Nàng, để giảm thiểu tình trạng sinh con thứ 3, tảo hôn xã thành lập các câu lạc bộ không sinh con thứ 3; tổ chức truyền thông, vận động các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại. Khuyến cáo các em trong độ tuổi vị thành niên không tảo hôn, kết hôn cận huyết thống. Đến nay, đa số người dân nhận thức được việc sinh nhiều con ảnh hưởng đến đời sống. Năm 2021, xã không có trường hợp sinh con thứ 3 trở lên, trong đó, bản Lao Tỷ Phùng không có trường hợp tảo hôn và sinh con thứ 3 trở lên.

Chị Giàng Thị Sua ở bản Lao Tỷ Phùng tâm sự: Tâm lý của người dân thường e ngại, rụt rè không muốn tham gia các buổi truyền thông về thực hiện KHHGĐ nhưng bằng sự nhiệt tình, tâm huyết của các cộng tác viên dân số bản đã thuyết phục được bà con. Giờ đây, người dân trong bản không còn ngần ngại, tích cực tham gia các buổi truyền thông, tìm hiểu các biện pháp KHHGĐ phù hợp. Tôi cũng thường xuyên nhắc nhở con, cháu  không sinh con thứ 3, tập trung phát triển kinh tế vươn lên làm giàu.

Với kết quả trên, thời gian tới, huyện Tam Đường tiếp tục chỉ đạo các xã, thị trấn tăng cường tuyên truyền đến người dân, nhất là các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, vị thành niên về tác hại của tảo hôn và sinh con thứ 3 trở lên. Đồng thời, thay đổi nhận thức của người dân về công tác Dân số - KHHGĐ, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.